İstanbul Boğazı’ndan 8 ayda 26 binin üzerinde gemi geçti

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün İstanbul Boğazı’nda stratejik bir öneme sahip olan Kaptan Fahrettin Aksu Kılavuzluk İstasyonu’nun yeni hizmet binasının açılış töreninde konuştu. Bakan Uraloğlu, “Bu modern hizmet binası, kılavuz kaptanlarımıza konforlu ve teknolojik bir çalışma ortamı sunarak, onların zorlu görevlerini daha etkin bir şekilde yerine getirmelerine katkı sağlayacak. İnci Burnundaki konumuyla İstanbul Boğazı’nın güvenliğinin kilit noktalarından biri olan bu istasyon, Mavi Vatan’ımızın emniyetini daha da güçlendirecektir.” ifadelerini kullandı.

“KADİM ANADOLU’YU ÇEVRELEYEN DENİZLERİMİZ BİZİM KADERİMİZDİR”

Dünyanın en önemli boğazları arasında bulunan İstanbul ve Çanakkale Boğazları’nın kontrolünü elinde tutan Türkiye’nin, Akdeniz ve Karadeniz Havzasındaki ülkelerin deniz ulaşımı ve uluslararası ticaret faaliyetleri açısından anahtar konumda olduğunu dile getiren Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti:

“Boğazlarımız, sadece ülkemiz için değil, Karadeniz ve Akdeniz ekonomik havzaları başta olmak üzere tüm dünya için stratejik bir suyolu ve enerji geçiş koridorudur. İbni Haldun’un ‘Coğrafya kaderdir’ sözü de günümüzde gerçekliğini korumaktadır. Kadim Anadolu’yu çevreleyen denizlerimiz bizim kaderimizdir, bir kulacından vazgeçmeyeceğimiz Mavi Vatan’ımızdır.”

“İLK 100’DE YER ALAN 5 LİMANIMIZ DENİZ TİCARETİNDEKİ YÜKSELİŞİMİZİ ORTAYA KOYDU”

Bugün, Türkiye’nin dış ticaret taşımalarının yüzde 86’sının denizyolu ile gerçekleştiğine dikkati çeken Uraloğlu, “2002 yılında dünyada 17. sırada yer alan Türk sahipli filomuz, 2024 yılı sonu itibarıyla 11. sıraya yükseldi. İlk 10’daki yerimizi almak için durmaksızın çalışıyoruz. 2002 yılından bu yana limanlarımızda elleçlenen yük miktarı yüzde 180, konteyner miktarı ise yüzde 443 arttı. 2024 yılında limanlarımızda elleçlenen yük miktarı yaklaşık 532 milyon tona, konteyner miktarı ise 13 milyon 529 bin 729 TEU’ya ulaştı.” diye konuştu.

Uraloğlu ayrıca, Ambarlı, Kocaeli, Tekirdağ, Mersin ve bu yıl ilk kez listeye giren Aliağa Limanları’nın, dünyanın en fazla konteyner elleçleyen 100 limanı arasında yer alarak Türkiye’nin gücünü küresel arenada tescil ettiğini belirtti. Bakan Uraloğlu, “2024 yılında bu beş limanımız, yaklaşık 11,4 milyon TEU ile ülkemizdeki toplam konteyner elleçlemesinin yüzde 84,1’ini gerçekleştirdi. Aliağa Limanımız listeye 91.sıradan giriş yaparken; Ambarlı 72., Kocaeli 86., Tekirdağ 94. ve Mersin 98. sırada yer aldı. İlk 100’de yer alan 5 limanımız deniz ticaretindeki yükselişimizi bir kez daha ortaya koydu.” ifadelerini kullandı.

Bu yılın Ocak-Ağustos döneminde de limanlarda elleçlenen yük miktarının bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3 artarak 366 milyon 799 bin 327 tona ulaştığını belirten Bakan Uraloğlu, “Elleçlenen konteyner miktarı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,5 artarak 9 milyon 381 bin 358 TEU oldu.” dedi.

“KIYI EMNİYETİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZÜ GELİŞTİRECEK VE GÜÇLENDİRECEK YATIRIMLARI DAHA DA ARTTIRIYORUZ”

Tüm bu başarılarla birlikte Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı olarak; denizlerde seyir, can, mal ve çevre emniyetine de büyük önem verdiklerini vurgulayan Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti:

“Denizlerimizi; COSPAS-SARSAT uydu yardımlı arama kurtarma sistemi ve gelişmiş haberleşme sistemleri ile dinliyoruz, otomatik tanımlama sistemlerimiz ile izliyoruz, gemi trafik hizmetleri merkezlerimizle yönetiyoruz. 2003 yılında boğazlarımızdaki gemi trafiğini yönetmek amacı ile Türk Boğazları Gemi Trafik Hizmetleri Merkezini kurduk. Diğer yoğun gemi trafiğinin yaşandığı deniz yetki alanlarını da kapsam altına almak amacıyla Gemi Trafik Yönetim Sistemi (GTYS) projesini hayata geçirdik.”

İzmit Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’ni 2016 yılında, İzmir Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’ni 2017 yılında, Mersin Gemi Trafik Hizmetleri Merkezi’ni ise 2019 yılında hizmete açtıklarını hatırlatan Uraloğlu, “Ankara’da Gemi Trafik Hizmetleri Merkezlerinden elde edilen verilerle tüm kapsama alanlarını gösterir Gemi Trafik Yönetim Merkezi’ni de hayata geçirdik. Gemi Trafik Hizmetleri Merkezlerimizi ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğümüzü geliştirecek ve güçlendirecek yatırımları daha da arttırıyoruz. 2009 yılında geçirdiği bir iş kazasında görev şehidi olan kaptanımız Fahrettin Aksu’nun adını alan ‘Kaptan Fahrettin Aksu Kılavuzluk İstasyonu’nun yeni hizmet binası da bu anlayışımızın somut bir göstergesidir.” şeklinde konuştu.

İSTANBUL BOĞAZI’NDA 2025 YILININ İLK 8 AYINDA 26 BİN 264 BİN GEMİ TRAFİĞİ GERÇEKLEŞTİ

İstanbul Boğazı’nın, dar yapısı, keskin dönüşleri, güçlü akıntıları ve yoğun gemi trafiğiyle dünyanın en tehlikeli su yollarından biri olduğunu ifade eden Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti:

“Yaklaşık 17 mil uzunluğu ile Aşiyan ve Kandilli arasında Asya ve Avrupa Kıtalarının birbirine 700 metre kadar yaklaştığı ve gemilerin çok kritik 80 dereceye varan 12 rota değişimi yapmasını gerektiren ticari bir geçiş koridorudur. İstanbul Boğazı’nda yıl boyu Kuzey – Güney yönlü, hızı saatte 6 deniz mili üzerine çıkan yüzey akıntısının yanı sıra, Kandilli, Kanlıca ve Yeniköy’de Anafor akıntıları oluşmaktadır. Aynı zamanda ortalama 15 metre derinlikte başlayan güney – kuzey yönlü ters dip akıntısı da mevcuttur. Tüm bu doğal zorluklarının yanı sıra çok yoğun bir gemi trafiğinin olması geçişleri daha da zorlaştırmaktadır.”

Son beş yıllık süreçte gemi boy gruplarında özellikle 250 metreden büyük gemilerin sayısında istikrarlı bir artış gördüklerine dikkati çeken Bakan Uraloğlu, “Ayrıca 2024 yılında İstanbul Boğazı’ndan 41 bin 363 geminin geçtiğini düşünürsek ne kadar yoğun bir gemi trafiği olduğu ortadadır. 2025 yılının ilk 8 ayında da 26 bin 264 bin gemi trafiği gerçekleşti. Bu yoğun trafiğin güvenliğini sağlamak, can, mal ve çevre emniyetini korumak büyük bir sorumluluk gerektiriyor. İşte bu sorumluluğu, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğümüzün uzman ekipleri ve fedakâr kılavuz kaptanlarımız omuzluyor.” ifadelerini kullandı.

“120 CAN KURTARMA OPERASYONUYLA 351 KİŞİYİ KURTARDIK”

Kılavuz kaptanlığın ise denizcilik mesleğinin en seçkin ve zorlu dallarından biri olduğunu söyleyen Uraloğlu, “Kılavuz kaptanlarımız, gemi kaptanlarına seyir ve manevra konusunda danışmanlık yaparak, İstanbul Boğazında gemileri güvenle yönlendiriyor. Ben onları denizlerimizin gizli kahramanları olarak görüyorum. Kılavuz kaptanlarımız, yalnızca ülkemizde değil, dünya limanlarında da en iyiler arasında anılıyor. Onların fedakârlığı, profesyonelliği ve cesareti, Türkiye’yi uluslararası denizcilik arenasında gururla temsil ediyor. Onlarla birlikte İstanbul Boğazı’ndaki gemi trafiğini titizlikle yönetiyoruz.” dedi.

Sadece 2024 yılında, İstanbul Boğazı’ndan geçen 41 bin 363 geminin 25 bin 327’sine kılavuz kaptan hizmeti sunduklarını belirten Uraloğlu, “2025 yılının ilk 8 ayında ise 15 bin 975 kılavuz kaptan hizmeti sağladık. Yine, aynı dönemde, 120 can kurtarma operasyonuyla 351 kişiyi kurtardık ve 15 gemi kurtarma operasyonunu başarıyla gerçekleştirdik.” diye konuştu.

“SON 5 YILDA KURTARMA RÖMORKÖRÜ FİLOMUZU 2 KATINA ÇIKARMIŞ OLDUK”

Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünün, denizlerde seyir, can, mal ve çevre emniyetini artırmak için filosunu ve sistemlerini güçlendirmeye ve teknolojisini millileştirmeye de kararlılıkla devam ettiğini belirten Bakan Uraloğlu, “Son 5 yılda filomuza 10 acil müdahale römorkörü, 15 rib bot ve 6 kılavuzluk hizmet botu kazandırdık. Böylece, son 5 yılda kurtarma römorkörü filomuzu 2 katına çıkarmış olduk.” dedi.

Bu sayede Türk Boğazlarında 2017 yılında bin 422 gemiye römorkör refakat hizmeti verilirken 2024 yılı itibariyle 7 kattan fazla artarak 10 bin 543 gemiye römorkör refakat hizmeti verdiklerinin altını çizen Uraloğlu, “2 Acil Müdahale Römorkörü ve 6 Kılavuz Hizmet Botu da önümüzdeki ayın sonu itibariyle filomuza katılacak. Ayrıca 2 Acil Müdahale Römorkörü, 6 Kılavuz Hizmet Botu ve 16 adet Çok Maksatlı Hızlı Can Kurtarma Botunu da önümüzdeki yıl filomuza ekleyeceğiz inşallah.” dedi.

Teknolojik yatırımların da hız kesmeden devam ettiğini dile getiren Uraloğlu, sözlerine şu şekilde devam etti:

“ASELSAN tarafından geliştirilen yerli ve milli SERDAR-7M radarlarıyla; İstanbul, Çanakkale, İzmir, İzmit ve Mersin’de konuşlu gemi trafik hizmetleri sistemlerimizde kullanılan yabancı menşeli radarları tamamen millileştiriyoruz. Bu radarlar, sadece donanımsal olarak değil, mevcut yazılımlara entegre edilerek bakım, onarım ve yedek parça süreçlerinde de zaman ve maliyet tasarrufu sağlayacak. Bu proje, deniz trafiği güvenliğimizi ve siber egemenliğimizi teminat altına alırken, dışa bağımlılığı önemli ölçüde azaltacak. Zaten son 2 yılda, 3 adet millî radar sistemimizi faaliyete aldık. 2027 yılına kadar üç yıl içinde bu merkezlerimizdeki 8 radar sistemimizi yenileyerek millileştirmiş olacağız. Gemi trafik hizmetlerimize ait trafik gözetleme istasyonlarında bulunan diğer radarları da peyderpey yenileyeceğiz.”

Uraloğlu, Türkiye Yüzyılı Vizyonu doğrultusunda, Mavi Vatan’ın her köşesinde yerli ve milli hamlelerin artarak devam edeceğini belirtti.