SON DAKİKA HABERLERİ: ‘İslam NATO’su’ için kritik sinyal!

MİLLİYET.COM.TR / İsrail’in Doha’da Hamas müzakerecilerinin bulunduğu yerleşkeye düzenlediği saldırının ardından Katar’da olağanüstü toplanan İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) bünyesinde toplanan ülkeler, Orta Doğu’da dengeleri sarsacak tarihi bir gündemle karşı karşıya. Zirvede, İran ve Mısır’ın öncülüğünde NATO tarzı bir ortak savunma paktı tartışmaya açıldı.

ABD merkezli Newsweek dergisi tarafından kaleme alınan analizde, Katar’daki zirve, Müslüman ülkeler arasında yıllardır dile getirilen ancak bir türlü hayata geçirilemeyen “ortak İslam ordusu” fikrinin en ciddi girişimi olarak öne çıktı. İran ve Mısır Dışişleri Bakanlıkları doğrudan açıklama yapmaktan kaçınırken, kulislerde bu kez kararlılığın daha güçlü olduğu aktarıldı.

‘ORTA DOĞU, İSRAİL’İN AÇIK HEDEFİ’

Analizde son aylarda art arda yaşanan gelişmeler Müslüman liderleri daha sert adımlar atmaya ittiği ifade edildi. İsrail’in yılın başında İran hedeflerine yönelik 12 gün süren saldırıları, Gazze’deki bombardımanlar ve son olarak Doha’daki Hamas heyetine yönelik suikast saldırısı, bölgeyi istikrarsızlaştıran asıl unsurun İsrail olduğunu bir kez daha gündeme taşıdı.

Yetkililer, harekete geçilmezse Orta Doğu ülkelerinin yeni İsrail saldırılarına açık hedef haline geleceğini vurguladı. Bu nedenle Katar’daki zirve, “birlik çağrısının gerçek askeri işbirliğine dönüşüp dönüşmeyeceğini belirleyecek dönüm noktası” olarak tanımlandı.

İRAN’DAN ‘İSLAM NATO’SU’ SİNYALİ

Mısır, Arap dünyasının en büyük ordusuna sahip ülke olarak Kahire merkezli bir ortak askeri komutanlık önerisini masaya getirdi. İran ise daha kapsamlı bir savunma paktı çağrısı yaparak, “İslam NATO’su” için güçlü sinyal verdi.

‘ORTAK ORDU KURULMALI’

İran Devrim Muhafızları’nın eski komutanı Mohsen Rezaei, “Suudi Arabistan, Türkiye ve Irak bir sonraki hedef olabilir. Tek çözüm askeri bir koalisyon kurmaktır” dedi. Üst düzey din insanı Celal Razavi-Mehr ise “ortak doktrine sahip tek bir İslam ordusu” kurulması gerektiğini vurguladı. İran Dışişleri Bakanlığı’ndan Mehdi Shoushtari, henüz erken olduğunu savunsa da bugünkü koşulların geçmişe göre “çok daha uygun” olduğunu kaydetti.

‘GÖREV GÜCÜ KURULMALI’

Nükleer güce sahip tek Müslüman ülke Pakistan da zirvede “ortak görev gücü” kurulmasını önerdi. Pakistan, İsrail’e karşı “koordineli caydırıcı ve saldırı önlemleri” alınması gerektiğini açıkladı. Öte yandan Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ise İsrail’in Doha’daki saldırısını “arabuluculuk ilkesine yapılmış bir saldırı” olarak nitelendirdi. Uluslararası toplumu İsrail’i dizginleyememekle suçlayan Al Sani, Müslüman ülkeleri “gerçek ve somut tedbirler almaya” çağırdı.

ABD’NİN GARANTÖRLÜĞÜ SORGULANIYOR

İsrail’in Doha’daki saldırısı, Washington’ın “bölgenin güvenlik garantörü” rolünü de sorgulatmaya başladı. ABD yönetiminin saldırıdan “rahatsız” olduğu fakat resmi kınama yapmadığı bildirildi. ABD Başkanı Donald Trump, “Katar büyük bir müttefik. İsrail de dahil herkes dikkatli olmalı” ifadeleriyle temkinli bir açıklama yaptı.

Öte yandan ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun İsrail’e giderek Başbakan Netanyahu ile görüşmesi, Arap başkentleri ile Washington’ın Tel Aviv’e verdiği destek arasındaki uçurumu bir kez daha gözler önüne serdi.

GÜÇ DENGELERİNİ DEĞİŞTİREBİLİR

57 üyeli İİT, bugüne kadar çoğunlukla sembolik bildirilerle sınırlı kalmıştı. Ancak İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın zirveye katılması, Tahran’ın bu kez daha kararlı olduğuna işaret ediyor. Analistlerin aktardığına göre ülkelerin ortak paydada buluşabileceği bir “İslam NATO’su” kararı, sadece Orta Doğu’daki güç dengelerini değil, aynı zamanda ABD’nin bölgedeki rolünü de köklü şekilde değiştirebilir.