İran’ın kabus senaryoları: Bombardıman mı? Rejim değişikliği mi?

Telegraph’ın haberine göre “Putin ve Trump arasındaki devam eden ittifak, Rusya’nın İran’la olan ittifakının sonunu getirebilir. Bu dikkat çekici bir teklif: Donald Trump’ın Orta Doğu özel temsilcisi hafta sonu yaptığı açıklamada, İran nükleer silah üretme hedefinden vazgeçerse ABD’nin İran’ın uluslararası izolasyonunu sona erdirmeye ve ilişkileri normalleştirmeye hazır olduğunu söyledi.

Trump ve Putin 2018 buluşması. AP (Arşiv)

Trump’ın Orta Doğu ve Rusya müzakerelerini yürüten özel temsilcisi Steve Witkoff, Fox News’a verdiği röportajda “İran’a mesajımız şu: Hadi oturup konuşalım, diplomasi yoluyla doğru bir noktaya varabilir miyiz bakalım,” dedi.

TRUMP’IN SAVAŞ HAMLELERİ

Birkaç gün önce, Donald Trump bambaşka bir mesaj gönderdi, bu mesaj nükleer silah taşıyabilen ağır bombardıman uçaklarıyla meydan okuyan bir tehdidi içeriyordu. Geçen hafta sonu Amerikan B-2 bombardıman uçaklarının Yemen’deki Husilere düzenlediği saldırılarda en az 53 kişi öldü.

Trump ayrıca “Husiler tarafından atılan her kurşun, bugünden itibaren İran’ın silahları ve liderliği tarafından ateşlenmiş sayılacak,” diye duyurdu ve ekledi: “Ve İran bunun sorumluluğunu üstlenecek, sonuçlarına katlanacak ve bu sonuçlar çok ağır olacak!” Bu “iyi polis – kötü polis” taktiği dengesiz görünebilir. Ancak bu, Beyaz Saray’ın karşı karşıya olduğu tehlikenin ciddiyetini yansıtıyor.

Amerikan B-52 bombardıman uçağı.

B-52 TATBİKATLARI

“7 Mart’ta Trump, İran’ın dini lideri Ali Hamaney’e bir mektup yazarak yeni bir nükleer anlaşma için iki aylık bir süre tanıdı. Bundan bir gün önce, İsrail jetleri Amerikan B-52 bombardıman uçaklarıyla ortak bir tatbikat yaptı, bunlar, İran’ın nükleer tesislerini vurup yok edebilecek bombaları taşıyabilen iki uçaktan biri. Diğeri ise, geçen hafta sonu Yemen’de kullanılan B-2 Spirit’ti.” hatırlatması yapan Telegraph ekledi:

“Mesaj net: Onlarca yıldır İran’ın nükleer bomba yapmasını önleme çabası artık bir kriz noktasına ulaştı. Bunu diplomasiyle mi, askeri güçle mi durduracağına yalnızca Trump karar verebilir. Putin’in tercihi: Tahran mı, Trump mı?” Ancak zorluk şu ki, her iki seçenek de Trump’ı artık yakınlaştığı bir adamla karşı karşıya getirebilir: Ayetullahların müttefiki, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin. Şimdi soru şu: Rusya, Tahran’daki din adamlarını savunacak mı, yoksa Rus-Amerikan yakınlaşması uğruna rejimi feda mı edecek?”

TAHRAN’IN KABUS SENARYOSU

Gazetenin yorumuna göre “İlk işaretler, Ayetullahların endişelenmesi için nedenler olduğunu gösteriyor. ” Putin, Trump ile ne kadar Ukrayna’yı konuşmuş olsa da ardından İran’ı arayarak Amerikalılarla arabuluculuk yapmayı teklif etti. Telegraph’a konuşan bir kaynak “Ruslar, Trump görüşmek istiyor ve savaştan kaçınmayı tercih ediyor” dedi ve ekledi:

“Tahran’da kabus senaryosu, Putin’in rejime verdiği desteği çekmesi ve Ukrayna konusunda Trump’ın desteğini kazanması. Bu durumda, Rus-Amerikan ittifakı İran’ı nükleer meselesinde aşağılayıcı bir boyun eğmeye zorlayabilir. Trump’tan Ukrayna savaşının sona erdirilmesi için gelen teklifin bir yolu savaşa ve yıkıma, diğeri aşağılanmaya çıkıyor. Ancak burada kimse Putin’den gelen bir teklifi reddetmek istemiyor, bu zor mir durum.”

YENİ BİR DEVRİM Mİ GELİYOR?

Telegraph’a konuşan aşka bir kaynak ise “Sonunda rejim değişikliğinin en olası yolu içerden gelecek gibi görünüyor. Ve pek çok açıdan sahne, yeni bir devrim için hazır görünüyor” derken ekliyor:

“Bugünün kırılganlığı ile 1979’da Şah’ın devrilmesine yol açan koşullar birebir aynı olmasa da, bazı benzerlikler var.”

Tahran’ın Enghelab (Devrim) Caddesi’ndeki bir kitapçı ise The Telegraph’a telefonla yaptığı açıklamada “Gözlerimin önünde bir devrim daha olacağını hissediyorum,” dedi.