‘Balkan ülkeleri önemli bir ticari partner’

Bakan Bolat, Edirne ValiliÄŸi ev sahipliÄŸinde, Ticaret Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı himayelerinde, Dış Ekonomik Ä°liÅŸkiler Kurulu (DEÄ°K) ve Türkiye Ä°hracatçılar Meclisinin (TÄ°M) destekleriyle bir otelde gerçekleÅŸtirilen Balkan Ä°ÅŸ ve Yatırım Forumu’nda yaptığı konuÅŸmada, Türkiye’nin Balkanlar’a açılan kapısı Edirne’de iÅŸ insanlarıyla bir araya gelmekten büyük memnuniyet duyduÄŸunu söyledi.

Bolat, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Kosova ve Kuzey Makedonya’dan bakanlar ve iş insanlarının foruma katılmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Ä°klim deÄŸiÅŸikliÄŸinin hassas ekonomilerde büyümeyi tehdit ettiÄŸini anlatan Bolat, bölgede de iklim deÄŸiÅŸikliÄŸinin etkilerinin hissedildiÄŸini belirtti. Son dönemde Bosna-Hersek’in sel felaketleriyle karşı karşıya kaldığını hatırlatan Bolat, Bosna Hersek halkına geçmiÅŸ olsun dileÄŸinde bulundu.

“Küresel ekonomik büyüme oranı yavaÅŸlama eÄŸiliminde”

​​​​​​2023’te olduÄŸu gibi, 2024 yılı itibarıyla küresel ekonomik büyüme oranının yavaÅŸlama eÄŸilimi gösterdiÄŸini aktaran Bolat, 2023 yılında zayıf bir ÅŸekilde yüzde 3,2 olarak gerçekleÅŸen dünya ekonomik büyümesinin 2024’te de aynı ÅŸekilde yüzde 3,2’lik seviyede, 2025 yılında ise yüzde 3,3 olmasının beklendiÄŸini aktardı.

Bolat, dünyada yavaşlayan küresel ekonomiye karşın, bölgesel işbirliklerine yönelik eğilimin gittikçe arttığına işaret ederek sözlerini şöyle sürdürdü:

“Küresel geliÅŸmeleri yakalayarak fırsatlardan yararlanmak ve tehditleri bertaraf etmek amacıyla bölgesel iÅŸbirliÄŸimizin devamlılığı olmazsa olmazdır. Yakın coÄŸrafyalarımızda devam eden savaÅŸlar ve küresel ısınma gibi tehditleri bertaraf etmede ve barışı saÄŸlamada bölgedeki iÅŸbirliÄŸimizin önemi daha güçlü bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Bu anlamda Balkan politikamızın dört ana eksenini; üst düzeyli siyasi diyalog, güvenlik, ekonomik entegrasyon ve bölgedeki çok kültürlü toplumsal yapıların korunması teÅŸkil etmektedir. Bu hedef doÄŸrultusunda, CumhurbaÅŸkanımız Recep Tayyip ErdoÄŸan ve DışiÅŸleri Bakanımız Hakan Fidan, çok büyük gayretler sarf etmektedir. Bölge ülkeleri arasında ‘ortak çıkar alanları’ yaratılarak mevcut iÅŸbirliÄŸinin hızlandırılması ve kapsamlı bir bölgesel entegrasyon saÄŸlanması, hedeflerimizin başında gelmektedir.”

“Balkan ülkeleri önemli bir ticari partner”

Balkan ülkelerinin Türkiye için önemli bir ticari partner olmaya devam ettiğine vurgu yapan Bolat, 2023 yılına bakıldığında bölge ülkeleriyle toplam ticaret hacminin 34,3 milyar dolara yükseldiğine dikkati çekti.

Bolat, 2024’ün üçüncü çeyreÄŸi itibarıyla bölge ülkeleriyle ticaret hacminin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23 artışla 27,2 milyar dolar olarak gerçekleÅŸtiÄŸini, bu rakamların Balkan ülkeleriyle güçlü iÅŸbirliÄŸine iÅŸaret ettiÄŸini dile getirdi.

Türkiye’den özel sektör tarafından 11 Balkan ülkesine bugüne kadar 3 milyar 131 milyon dolar yatırım yapılarak üretim-istihdam imkanları saÄŸlandığını belirten Bolat, ÅŸunları kaydetti:

“11 Balkan ülkesinden Türkiye’ye gelen doÄŸrudan yatırım ise 182 milyon dolar olmuÅŸtur. Balkan ülkelerinin Avrupa kurumlarıyla bütünleÅŸme perspektifi, bölgede istikrar ve reformların sürdürülmesi açısından önemli bir teÅŸvik unsuru olmayı sürdürmektedir. Türkiye, Balkan ülkelerinin bu perspektifini desteklemektedir. Zira, Avrupa BirliÄŸi de barışın saÄŸlanması, yeÅŸil dönüşüm ve dijital ekonomi kavramlarına oldukça önem vermektedir. AB, Batı Balkanlar için Büyüme Planı’nı yürürlüğe koymuÅŸtur.

Bu plan çerçevesinde AB, Balkanlar’daki aday ülkelere, altyapı, ulaşım, enerji, yeÅŸil ve dijital dönüşüm ile insan sermayesini geliÅŸtirmeye yönelik projeler temelinde 2 milyar avrosu hibe ve 4 milyar avrosu kredi olmak üzere toplam 6 milyar avro finansman saÄŸlayacaktır. Türkiye, Balkanlar’da gerek altyapı gerek üstyapı itibarıyla, havaalanları, otoyollar ve köprülerden hidroelektrik ve yenilenebilir enerji santrallerine, atık su arıtma tesislerine kadar birçok önemli projeyi hayata geçirmiÅŸtir. AB Büyüme Planı kapsamında açılacak ihalelere AB üye ülkeleri, ülkemiz de dahil olmak üzere AB aday ülkeleri ve Avrupa Ekonomik Alanı AnlaÅŸması’na taraf ülkeler katılım saÄŸlayabileceklerdir.”

“Türk müteahhitleri dünya çapında baÅŸarılı”

2023 yılında AB’ye aday Balkan ülkelerine Türkiye’den toplamda 2 milyar dolardan fazla yatırım yapıldığını ifade eden Bolat, bugüne kadar Türk müteahhitlerin 11 Balkan ülkesinde toplamda 668 projede 24,7 milyar dolarlık inÅŸaat iÅŸi yaptığı bilgisini paylaÅŸtı.

Bakan Bolat, Türkiye’deki müteahhitlik firmalarının havalimanları, metrolar, endüstriyel tesisler, doÄŸalgaz-petrol rafinerileri, otoyollar ve enerji santralleri gibi büyük ölçekli ve katma deÄŸerli projelerle öne çıktığını, dünya çapındaki baÅŸarılarını Balkanlar’da da sürdürmeye devam ettiÄŸini söyledi.

2024 yılı ekim ayı itibarıyla Türk müteahhitlerinin, Balkanlar’da yaklaşık 10 milyar dolar deÄŸerinde 300’den fazla projeyi üstlendiÄŸinin altını çizen Bolat, Türk yatırımcıların ve müteahhitlerin üstlenecekleri yeni projelerle, AB büyüme planı çerçevesinde, aday ülkelerin kalkınmasında ve AB’ye üyelik süreçlerinde baÅŸrol oynamaya hazır olduÄŸunu vurguladı.

“2024’ün ilk yarısında 1,2 trilyon dolar milli gelire ulaÅŸtık”

2023 yılında ekonominin yüzde 5,1 büyüme oranı ile ilk kez 1 trilyon dolar Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) seviyesini aÅŸtığını ve kiÅŸi başına düşen gelirin 13 bin doların üzerine çıktığını aktaran Bolat, “2024’ün ilk yarısında 1,2 trilyon dolar milli gelire ulaÅŸtık. Bu performansıyla Türkiye, dünyanın 17. büyük ekonomisi haline gelmiÅŸtir. 2024 yılının ikinci çeyreÄŸinde ise Türkiye ekonomisi yüzde 2,5 GSYH büyüme oranına ulaÅŸarak 16 çeyrek üst üste kesintisiz büyüme performansını sürdürmüştür. 2024’ün ilk yarısında büyüme oranımız yüzde 3,8’dir. Ãœretim, istihdam ve yatırım odaklı güçlü kalkınma programımızın olumlu etkileri, ihracat performansımızda da kendini göstermektedir.” diye konuÅŸtu.

Türkiye’den geçen sene mal ihracatının 255,6 milyar dolara ulaÅŸtığını, bu yılın 3. çeyreÄŸi itibarıyla ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2 artış göstererek 193 milyar dolara geldiÄŸini kaydeden Bolat, yıl sonunda 264 milyar dolar mal ihracatına ulaÅŸacaklarını ifade etti.

“Dış ticaret açığı azaldı”

Dış ticaret açığının bu yılın ilk 9 ayında yüzde 31,5 oranında azalarak 87,7 milyar dolardan 60,1 milyar dolara gerilediÄŸini bildiren Bolat, eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranının ise yüzde 76,8’lere yükseldiÄŸini anımsattı.

Hizmet ihracatının ise 2023 itibarıyla 106 milyar dolar gibi rekor bir seviyeye ulaÅŸtığını hatırlatan Bolat, “Bu yıl bu rekoru 110 milyar dolara taşımayı hedefliyoruz. Elbette ki bu baÅŸarı, siz deÄŸerli iÅŸ insanlarımızın emekleri ve mücadeleleri ile oluyor. Bundan sonra da sizlerin ticaret diplomasisinde karşılaÅŸtıkları zorlukları gidermek adına her zaman yanınızda olacağımızı bilmenizi isterim.” ifadelerini kullandı.

Bakan Bolat, Balkan Yatırım ve Ä°ÅŸ Forumu’nun ticaret ve yatırımlara yönelik iÅŸbirliÄŸinin geliÅŸtirmesi adına önemli bir kilometre taşı olacağına inandığını sözlerine ekledi.

KonuÅŸmasının ardından Bakan Bolat’a, Vali Yunus Sezer tarafından Selimiye Camisi hünkar mahfilinde yer alan elma aÄŸacı motifinin iÅŸlendiÄŸi, Edirnekari tekniÄŸiyle yapılmış tablo armaÄŸan edildi.