Trump’ın vergileri otomobil piyasasını sarstı! 4 soru, 4 cevap

Milliyet.com.tr/ÖZEL ABD’de halihazırda 8 milyonu ithal olmak üzere yılda yaklaşık 16 milyon adet araç satılıyor. Gümrük vergisi kararının ardından otomotiv şirketi Stellantis, Meksika ve Kanada’daki bazı tesislerinde üretimi geçici olarak durdururken, yaklaşık 900 çalışanını işten çıkacağını söyledi. Jaguar-Land Rover, ABD’ye ihracatı durdurdu, Ferrari araçlarına yüzde 10 zam yaptı, Mercedes-Benz ise üretim planını değiştirdi.

1-EN ÇOK HANGİ MARKALAR ETKİLENECEK?

Peki karardan en çok hangi markalar etkilenecek? Araç fiyatları artar mı? Konuyla ilgili merak edilen 4 soruyu milliyet.com.tr’ye cevaplayan İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: “ABD otomobil ithalatının büyük çoğunluğunu Meksika, Kore, Japonya ve Avrupa’dan yapıyor. Geçen yıl Çin’den de yaklaşık 4 milyar dolarlık otomobil ithalatı gerçekleştirdi. Ağırlıklı markalar ise Toyota, Honda, Nissan. Uzakdoğu markaları ABD’de oldukça rağbet görüyor. BMW, Mercedes, Volkswagen ve grup markaları da ABD’de rağbet gören diğer markalar arasında. Dolayısıyla kararın mevcut haliyle, bu markaları daha büyük oranda etkileyeceğini söyleyebiliriz.

2-GÜMRÜK VERGİSİ KARARI ARAÇ FİYATLARINI YÜKSELTİR Mİ?

%25 ek vergi kararı ABD otomobil fiyatlarına yansıyacaktır. ABD’nin dünyanın en büyük otomobil ithalatçısı olması sebebiyle vergi kararı markaların üretim, istihdam ve planlama kararlarını sil baştan düzenlemesine vesile olabilir. Böyle bir durumda sadece ABD’de değil, diğer ülkelerde de otomobil fiyatları ve piyasaların mevcut seyri etkilenebilir.

3-MARKALAR ABD’DEKİ ARAÇLARI BAŞKA PAZARA KAYDIRIR MI?

ABD dünyanın en büyük otomobil ithalatçısı olması sebebiyle çok büyük bir pazar. Alınan kararın yaratacağı etkileri kesin öngörmek şu aşamada mümkün değil. ABD bu kararı ithalat-ihracat dengesi ve yerli üretimi teşvik maksadı ile aldı. Süreci diğer ülkelerin vergi konusuna yaklaşımları ve ABD iç talebinin yöneliminde farklılık olup olmayacağı belirleyecek. Öte yandan ABD için üretilen araçları diğer pazarlara yönlendirmek zor bir süreç. Zira bazı modeller donanım ve hatta tasarım farkları ile sadece bu pazarlar için üretiliyor. Böylesi bir durumda farklı pazarlara yönlendirmekten ziyade üretim sayısında daralmaya gidilebilir.

4-OTOMOBİLE YÜZDE 25 GÜMRÜK VERGİSİ TÜRKİYE’Yİ NASIL ETKİLER?

ABD, Türkiye’nin en büyük 10 otomotiv ihracat pazarı arasında 9. sırada. Büyük çoğunluğunu hafif ticari araçlar ve bir kısmını da otomobil oluşturuyor. Öte yandan sadece otomobil değil, otomobil parçaları da ihraç ediyoruz. ABD’nin aldığı karar daha büyük etkilere neden olursa, diğer tüm ülkelerdeki gibi ülkemizde de birtakım yansımalar oluşturabilir.

Sürecin seyrinde önemli bir diğer faktör markaların göstereceği reaksiyon. Eğer üretimde daralmaya gidilirse sıfır araç tedarik sorunları pandemi dönemimdeki kadar şiddetli olmasa da tekrar yaşanabilir.

Normal koşullarda dövizde bir artış olmadığı takdirde fiyatların ortalama sabit seyrini koruyacağını öngörmekteydik. Ancak karar global etki yaratırsa beklenmedik dış etken sebebiyle tüm dünyada fiyatlarda artış görülebilir.

Türkiye özelinde ise bu durum tüketicinin yerli üretim araçlara yönelmesine vesile olacaktır. Öte yandan yine böyle bir durumda ikinci ele olan talep artacaktır. Alınan ek vergi kararı, yedek parça gibi otomotiv ihracatımızın diğer fasıllarına da etki edebilir. Ancak bu muhtemel durumları henüz net öngörmek için erken olduğunu ve kesin bir kanaat getirilmemesi gerektiğini hatırlatmakta fayda var.”