İstanbul’un deprem tarihi: 542’den 2025’e

İstanbul’un bilinen ilk depremlerinden biri, tarihe aynı zamanda Kıyamet-i Sugra olarak geçti.

542 DEPREMİ

Depremin büyüklüğü bilinmemekle birlikte 16 Ağustos 542’de ‘şafak henüz sökmeden’ olduğu belirtilen depremde birçok ev, surlar ve heykeller yıkıldı. Binlerce insan öldü.

554 DEPREMİ

Yine Bizans İmparatorluğu döneminde yaşanan büyük depremde Ayasofya’nın kubbesi hasar gördü ve birçok bina yıkıldı. Tarihi kayıtlara göre depremler, 40 gün süren artçı sarsıntılarla devam etti.

1509 DEPREMİ: KIYAMET-İ SUĞRA (KÜÇÜK KIYAMET)

Marmara Denizi’nde 10 Eylül 1509 tarihinde meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki deprem, İstanbul’da büyük yıkıma yol açtı. Tsunami ve 45 gün süren artçı sarsıntılarla birlikte, ölü sayısının bin ila 13 bin arasında olduğu tahmin ediliyor. Ölü sayısı, dönemin nüfus yoğunluğuna göre düşünüldüğünde oldukça büyük bir felaket ve Kıyamet-i Sugra olarak kayıtlara geçti. ​

‘Sismik Şehir Manzarası: İstanbul’un Tarihinde Depremler’ makalesinin yazarıElizabeth Angell, daha önce tarihi depremlerle ilgili BBC Türkçe’ye yaptığı açıklamada şunları söylemişti:

1766: BÜYÜK İSTANBUL DEPREMİ

22 Mayıs 1766 tarihinde Marmara Denizi’nde meydana gelen bu deprem, İstanbul’da büyük hasara neden oldu. Ayasofya’nın kubbesi bir kez daha hasar gördü ve birçok bina yıkıldı. 1766 depremi, İstanbul’un tarihindeki en yıkıcı depremlerden biri olarak kayıtlara geçti. ​

Angell, aynı zamanda bu depremde İstanbul Boğazı ve Mudanya Körfezi’ne kadar uzanan tsunamiye yol açan önemli bir depremin etkilerinin 5 Ağustos’ta aynı bölgenin batısında yaşanan ikinci bir depremle şiddetlendiğini ifade ediyor.

Angell, bu depremde 5 bin kişiye yakın ölü sayısı olduğunun düşünüldüğünü söylerken “Fatih Camii, şehir surları, Yedikule, Kapalıçarşı, Topkapı Sarayı gibi yerlerde hasar oluştu. Hatta padişah bir süre çadırda kaldı” dedi.

1894: HAREKET-İ ARZ

10 Temmuz 1894 tarihinde İstanbul’da meydana gelen bu deprem, 17-18 saniye sürdü ve 474 kişinin ölümüne, 482 kişinin yaralanmasına yol açtı. 387 dayanıklı yapı, 1087 ev ve 299 dükkan hasar gördü. Bu deprem, İstanbul’un son büyük depremlerinden biri olarak kayıtlara geçti.

1999: İZMİT DEPREMİ

17 Ağustos 1999 tarihinde İzmit merkezli 7.6 büyüklüğündeki deprem, İstanbul’da da hissedilmiştir. Resmi verilere göre 17 bin’den fazla kişi hayatını kaybetti, 50 bin’den fazla kişi yaralandıve 500 bin’den fazla insan evsiz kaldı. Bu deprem, Türkiye’nin en büyük doğal felaketlerinden biri olarak tarihe geçen depremlerden biri oldu.

23 NİSAN 2025 DEPREMİ

Bugün, 23 Nisan 2025 tarihinde, saat 12.49’da Marmara Denizi’nde, İstanbul’un 40 km güneybatısında 6.2 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Deprem, İstanbul’da paniğe yol açtı, 151 kişi yaşanan nedeniyle binalardan atladı ve yaralandı.

İstanbul, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde yer almakta olup, bu nedenle yüksek deprem riski taşıyor. Son yaşanan 2025 depremi, bu riski bir kez daha gözler önüne serdi Uzmanlar, İstanbul’da olası büyük bir depreme karşı hazırlıklı olunması gerektiği konusunda sürekli uyarılarda bulunuyor.