Tehlikesiz işlerde yıpranmaya kısıtlama

Mithat Yurdakul – Tehlikeli iş kapsamında olmayan aşçı, çaycı, danışman, sekreterlik gibi işlerin, erken emekliliğe olanak sağlayan “yıpranma payı” kapsamında bildirilmesi üzerine harekete geçen SGK, meslek kodlarında kısıtlamaya gidecek.

Edinilen bilgiye göre, SGK bünyesindeki Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan incelemeler sonucunda, yıpranma payı kapsamındaki işyerlerinden, işin risklerine maruz kalmayacak meslek kodlarından bildirim yapıldığı anlaşıldı. Söz konusu meslek kodları arasında aşçı, bekçi, çaycı, danışman, hizmetli veya sekreter gibi meslekler olduğu belirlendi. SGK bunun üzerine, yıpranma payı kapsamında sigortalılık bildirimi yapılamayacak meslekleri tespit ederek, yanlış bildirimleri engellemek için harekete geçti.

Kurumun aldığı tedbir uyarınca, Nisan 2025 döneminden itibaren geçerli olmak üzere, kısıtlanan meslek kodlarından işyerleri tarafından SGK’ya hizmet bildirimleri engellenerek, işverenlere hata mesajı verilecek. Kısıtlanan meslek listesine, SGK’nın online sistemi üzerinden işverenlerce erişilebilecek.

Şoförlük kapsam dışı

Yeni uygulamayla, yıpranma payı gerektiren fiili riske maruz kaldığı halde, meslek kodu girişinin hatalı yapılmasıyla hakkını kaybedenlerin durumunun da önüne geçilmesi planlanıyor.

Yeni düzenleme için verilen örneğe göre, şoförlük mesleği, yıpranma payı kapsamındaki işlerden olma ihtimali bulunmaması sebebiyle kısıtlanan meslek kodu listesinde yer alacak. Ancak yangın söndürme işinde çalışan itfaiye şoförlüğü, yıpranma payı kapsamında değerlendirilebilecek. Buna karşın işçiler, “vasıta sürücüsü”, “yolcu taşıma şoförü” gibi alanlardan bildirilmek istenirse, meslek kodu kısıtlaması sebebiyle yıpranma payı kapsamında değerlendirilmeleri engellenecek. İşin özellikli durumu, işyerinin ya da mesleğin niteliği gereği yıpranma payına tabi çalışması bulunan işçiler için ise SGK’ya bildirimde bulunulabilecek.

Erken emeklilik şansı sağlıyor

Çalışma mevzuatına göre yıpranma payı kapsamındaki işçilerin prim ödeme gün sayılarına, belli oranlarda gün sayıları fiili hizmet süresi zammı olarak ekleniyor. Düzenleme kapsamında madencilerden, demir-çelik işçilerine, askerlerden basın mensuplarına kadar çeşitli meslek grupları bulunuyor. Böylece sayılan kesimlere erken emeklilik şansı tanınıyor.