Son dakika… Dünyanın gözü İstanbul’da: Zelenskiy Ankara’da bekliyor, heyetler kim? Dakika dakika gelişmeler…

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, ile Rusya Devlet Başkanı Putin arasında gerçekleşecek olası bir görüşmenin, Rusya’nın kapsamlı işgalini sona erdirmeye yönelik durmuş diplomatik çabaların yeniden canlanması açısından bir dönüm noktası olabileceği düşünülüyordu.

• Zelenski, ile Putin arasındaki ilk ve tek yüz yüze görüşme, Aralık 2019’da Paris’teki Normandiya Formatı kapsamında gerçekleşmişti. Rusya’nın Şubat 2022’de başlattığı savaşın ardından iki lider arasında doğrudan hiçbir görüşme yapılmadı.

Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, Putin’den Zelenskiy ile barış görüşmeleri için Türkiye’ye gitmesini isteyeceğini açıkladı ancak ABD Başkanı Donald Trump ve diğer ülkelerden gelen baskılar Putin için yeterli olmadı.

ZELENSKIY DÜN YOLA ÇIKTI

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rus lider Vladimir Putin’e savaşın çözümü için yaptığı çağrının ardından dün gece Türkiye’ye doğru yola çıktı.

• Zelenskiy, Ankara’da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelecek ve ardından İstanbul’a geçerek Putin’le görüşme teklifinde bulundu.

Bir Ukraynalı yetkili, Zelenskiy’nin İstanbul’daki barış görüşmelerine yalnızca Rus lider Putin’in katılması halinde iştirak edeceğini belirtti.

Zelenskiy, gece yayımladığı günlük video konuşmasında, Türkiye’deki barış görüşmelerine dair Ukrayna’nın yaklaşımının ancak Putin’in katılımı netleşince belirleneceğini söyledi.

BÜYÜK ÇAPLI ESİR TAKASI OLABİLİR

Bir Rus milletvekili ise, liderler katılmasa bile Türkiye’de büyük çaplı bir savaş esiri takasının da gündeme gelebileceğini söyledi.

Rusya Devlet Başkanı Putin. AFP (Arşiv)

3. GÜNÜN SONUNDA KARAR

Kremlin, 14 Mayıs akşam saatlerinde yani zirveye saatler kala Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından imzalanan bir kararnameyle Ukrayna-Rusya barış görüşmeleri için heyetini açıkladı.

Rusya, düne kadar Türkiye’de yapılacak müzakerelere kimi göndereceğini açıklamamıştı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, 14 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Moskova heyetini açıkladığında Ukrayna’nın barış görüşmelerine ilişkin bir sonraki adımını belirleyeceğini söylemişti.

HEYETTE KİMLER VAR?

• Moskova, heyetin başında cumhurbaşkanlığı danışmanı ve propaganda mimarı Vladimir Medinskiy’nin yer alacağını duyurdu.
• Rus heyetinde ayrıca Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Rus Askeri İstihbarat Dairesi Başkanı Igor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin bulunacak.
• Heyette, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da dahil olmak üzere Kremlin’in üst düzey siyasetçileri yer almıyor.

ABD Başkanı Trump, görüşmeler için en üst düzey diplomatı, Dışişleri Bakanı Marco Rubio’yu göndereceğini açıklamıştı. Rubio şu anda NATO dışişleri bakanları toplantısı için Antalya’da bulunuyor.

Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump’ın üst düzey temsilcileri Steve Witkoff ve Keith Kellogg’un da, Ukrayna’daki savaşı sona erdirmenin yollarını görüşmek üzere perşembe günü İstanbul’a seyahat edeceği daha önce bildirilmişti.

2022 MÜZAKERELERİNDE TALEPLER NEYDİ?

Sızdırılan 2022 tarihli barış taslak metnine göre, her iki taraf da Kırım’ı anlaşma dışında bırakma konusunda uzlaşmış, bu bölge Rus işgali altında kalacak fakat Ukrayna, Rus egemenliğini tanımayacaktı.

Diğer Rus işgali altındaki bölgelerin statüsü ise Zelenski, ve Putin arasında daha sonraki görüşmelerde belirlenecekti.

Anlaşmada, Ukrayna’nın NATO’ya ya da başka herhangi bir askeri ittifaka katılma hedefinden vazgeçmesi, ancak Avrupa Birliği üyeliğine açık olması öngörülüyordu.

Rusya ayrıca tüm yaptırımların kaldırılmasını, Kiev’in dil ve ulusal kimlikle ilgili yasalarının iptal edilmesini ve Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin sınırlandırılmasını talep ediyordu. Bu görüşmeler başarısız oldu ve herhangi bir anlaşma imzalanmadı. Sonrasında Ukrayna ile Rusya arasında doğrudan bir görüşme yapılmadı.

PUTİN’İN İSTANBUL DAVETİ

Putin, geçen Pazar günü ateşkes çağrılarını reddetti ve bunun yerine barış görüşmelerinin ateşkes uygulanmadan önce başlamasında ısrar etti.

Buna karşılık Zelenskiy, barış görüşmeleri için Türkiye’ye gideceğini ve Putin’i de orada görüşmeye davet ettiğini açıkladı.

Şu ana kadar Rusya, Putin’in 15 Mayıs’taki barış görüşmelerine katılacağına dair bir işaret vermedi.

Rusya, 15 Mayıs’taki görüşmelerin, Şubat 2022’de Ukrayna’ya yönelik kapsamlı savaşın başında Türkiye’de yapılan barış görüşmelerinin devamı niteliğinde olduğunu belirtti.