İRAN-ABD NÜKLEER GÖRÜŞMELERİ: İRANLI KAYNAK CNN’E KONUŞTU

İranlı yetkili bir kaynak, CNN’e yaptığı açıklamada, “Batılı ülkeler, özellikle ABD, nükleer anlaşmayı yeniden canlandırmak için ciddi bir irade göstermiyor” dedi. Kaynak, İran’ın UAEA ile iş birliği yapmaya devam edeceğini, ancak “Batı’nın nükleer meseleyi siyasi bir araç olarak kullanmayı bırakması gerektiğini” vurguladı.

Kaynaklara göre, İranlı yetkililer, Tahran’ın 2015 nükleer anlaşmasını canlandırmak için bir anlaşmaya varma olasılığının düşük olduğuna inanıyor.

İran’ın bu değerlendirmesi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) yönetim kurulunun önümüzdeki ay Tahran’ın nükleer programına ilişkin bir kınama kararını değerlendireceği bir dönemde geliyor.

İranlı bir başka kaynak, CNN’e, Tahran’ın UAEA ile teknik iş birliğini sürdürmeye açık olduğunu, ancak Batı’nın “siyasi oyunlar” oynadığını düşündüğünü söyledi. Kaynak, “İran, nükleer programının barışçıl olduğunu kanıtlamak için şeffaf bir şekilde çalıştı, ancak Batı sürekli yeni bahaneler buluyor” dedi.

TRUMP’IN ANLAŞMADAN ÇEKİLMESİ

İran ile dünya güçleri arasında 2015’te imzalanan Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA), Tahran’ın nükleer programını kısıtlaması karşılığında ekonomik yaptırımların hafifletilmesini öngörüyordu. Ancak, eski ABD Başkanı Donald Trump 2018’de anlaşmadan çekildi ve İran’a yönelik yaptırımları yeniden uyguladı. Buna karşılık, İran da anlaşmanın bazı taahhütlerini askıya aldı ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini artırdı.

URANYUM STOKLARI

Batılı diplomatlar, İran’ın nükleer programındaki son ilerlemelerin, özellikle yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stoklarının artmasının, anlaşmayı yeniden canlandırma çabalarını karmaşık hale getirdiğini söylüyor. UAEA, İran’ın şu anda nükleer silah üretimi için yeterli miktarda yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğunu tahmin ediyor, ancak Tahran nükleer silah peşinde olmadığını ısrarla belirtiyor.

‘YIKICI BİR ADIM OLUR’

UAEA’nın Haziran ayı yönetim kurulu toplantısı, İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin yeni bir raporun sunulmasıyla birlikte, Tahran’a yönelik yeni bir kınama kararının oylanması için bir fırsat olarak görülüyor. Batılı diplomatlar, böyle bir kararın İran’ı daha fazla iş birliğine zorlayabileceğini umuyor, ancak İranlı yetkililer bunun “yıkıcı” bir adım olacağını ve görüşmeleri daha da zorlaştırabileceğini söylüyor.

ORTA DOĞU’DA YENİ RİSK

İran’ın nükleer programına ilişkin görüşmeler, 2021’den bu yana Viyana’da aralıklarla devam ediyor, ancak önemli bir ilerleme kaydedilemedi. Diplomatlar, mevcut çıkmazın, bölgesel gerilimleri artırabileceğini ve Orta Doğu’da daha geniş bir çatışma riskini yükseltebileceğini belirtiyor.