TBMM Başkanı Kurtulmuş: Boşnakların yaşadığı soykırımı unutmadık, unutturmayacağız

Resmi ziyaret kapsamında Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da bulunan Kurtulmuş, Türkiye’nin Saraybosna Büyükelçiliği, Saraybosna Yunus Emre Enstitüsü, Bosna Hersek Federasyonu Arşivi ve Saraybosna Büyükşehir Belediyesi işbirliğiyle Srebrenitsa soykırımının 30’uncu yılı dolayısıyla Saraybosna’daki tarihi Vijecnica Kütüphanesi’nde gerçekleştirilen “Yer Altında” (Underground) başlıklı serginin açılışına katıldı.

Açılışta konuşma yapan Kurtulmuş, Srebrenitsa soykırımının 11 Temmuz’da düzenlenen anma törenlerine dördüncü kez katılacağını anımsatarak, bu törenlerde şahit olduğu anıları uzun süre unutamadıklarını belirtti.

İnsanlık tarihindeki kötü olayların birbirinin tekrarı mahiyetinde gerçekleştiğini söyleyen Kurtulmuş, “Auschwitz, Srebrenitsa ve Gazze… Soykırımın ortaya çıkması, arkasında duran güçler, çifte standartlık, bazı çevrelerin soykırımları örtme çabası gibi birçok bakımdan birbirinin kopyası olan insanlık suçlarıdır.” diye konuştu.

Kurtulmuş, Srebrenitsa gibi Gazze’de de bugün işlenen soykırımı asla unutmayacaklarının altını çizerek, “Srebrenitsa’daki soykırımın üzerinden 30 yıl geçti. Birleşmiş Milletler (BM), yaşananları ancak 2024’te soykırım olarak tanımladı. Bu soykırımı bazıları unutturmaya çalıştı. Öyle olduğu için ancak 29’uncu yılında uluslararası anlamda soykırım olarak tanımlandı.” ifadesini kullandı.

Srebrenitsa’daki insanlık suçu ve vahşetin BM’de sadece 84 ülke tarafından soykırım olarak kabul edildiğini anımsatan Kurtulmuş, şunları söyledi:

“Geri kalan ülkelerin bunu soykırım olarak kabul etmemesi en hafif tabiriyle soykırımı unutturmak, en ağır tabiriyle de soykırımcılara destek vermek demektir. Bizler Boşnakların yaşadığı bu soykırımı unutmadık, unutturmayacağız. Bunu bir geçmiş anması olarak değil Boşnak milletinin geleceğini de inşa etmek için bir fırsat olarak değerlendireceğiz.”

“BOSNA HERSEK BİZİM İÇİN DOST, KARDEŞ, AKRABA, KOMŞU”

Kurtulmuş, Bosna Hersek’in bazıları için uzak, acılarının göz ardı edildiği bir ülke olduğunu ancak Türkiye için dost, kardeş, akraba ve komşu olduğunu belirterek, “Başkaları Bosna Hersek’i turistik olarak gezerken; biz her şehrinde, köyünde, sokağında arkadaş, dost, akrabamızın sokağında gezer gibi dolaşırız.” şeklinde konuştu.

Türkiye’nin Balkanlar’da istikrara önem verdiğini söyleyen Kurtulmuş, güçlü, istikrarlı ve gelişmiş Bosna Hersek’i desteklediklerini dile getirdi.

Önemli olarak nitelendirdiği sergiyi düzenleyenlere de teşekkür eden Kurtulmuş, “Fevkalade değerli, kültürel mirası gelecek nesillere aksettiriyorlar. ‘Underground’ ismi sadece toprağın altına gizlenmiş olan, sonradan bulunmuş olan cesetleri işaret etmiyor, aynı zamanda insanlığın gözü önünde işlenmiş olmasına rağmen insanlık tarafından görünmeyen bir hakikati ifade ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Kurtulmuş, sergideki resimlere baktığında insanların yaşadıkları acıları bir kere daha gönlünde hissettiğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:

“İnsanların bu resimlerde, gözlerdeki acının, kederin, çaresizliğin, korkunun yanında çok büyük bir sorunun bugün bütün insanlara sorulduğunu hissettim. Sanki bu gözlerde bakanlar, bütün insanlığa dönüp neden sustunuz diye soruyor ve bu sorularına bugün de devam ediyor. Son olarak, Bosna Hersek’in kurucu lideri, ilk Cumhurbaşkanı, bilge lider Aliya İzetbegoviç’in hepimizin kulaklarında olan o hatırlatmasını tekrarlamak istiyorum: ‘Sakın soykırımı unutmayın, çünkü unutulan soykırım tekrarlanır.’ Bu tavsiyeye uyarak Srebrenitsa’yı unutmadık, unutmayacağız ve unutturmayacağız. Srebrenitsa şehitlerimizi, Gazze şehitlerimizi rahmetle anıyorum. Mekanları cennet olsun.”

TBMM Başkanı Kurtulmuş, konuşmaların ardından Bosna Hersek Federasyonu Başbakanı Nermin Niksic, Bosna Hersek Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Kemal Ademovic ve diğer davetlilerle sergiyi gezdi.

Srebrenistsa soykırımını anlatan bir video gösteriminin de yer aldığı sergi açılışında Boşnak müzisyenler tarafından ilahiler seslendirildi.