DÜRZİLER KİM? SURİYE’DEKİ VARLIKLARI, NÜFUSLARI, İNANIŞLARI, SAYILARI, BAYRAKLARI HAKKINDA BİLİNENLER

İsrail işgalindeki Golan Tepeleri’nden Suriye’ye geçen Dürziler. AP

Suriye’deki Dürzi azınlığa üye bir tüccarın kaçırıldığı yönündeki haberler 13 Temmuz Pazar günü, ülkenin güneyindeki Dürzi gruplarla Sünni Bedevi gruplar arasında günlerce süren ölümcül çatışmaları tetikledi.

15 Temmuz Salı günü ise İsrail askeri müdahalede bulunduğunu duyurdu. İsrail güçlerinin, Dürzileri korumayı ve Suveyda’da onlara saldırmakla suçlanan hükümet yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı amaçladığı öne sürüldü. Pazar gününden bu yana en az 300 kişinin öldüğü belirtiliyor ancak bu konuda resmi bir rakam yok.

DÜRZİLER KİMDİR?

Dürziler, Suriye, Lübnan, İsrail ve İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri’nde yaşayan, Arapça konuşan bir azınlık.

Müslüman bir azınlık olan Dürziler, Dürziliği 11’inci yüzyılda Kahire’deki Fatımi imamların oluşturduğu felsefe ve tasavvuftan etkilenen mezhep olarak açıklıyor.

Dürzilikte ibadetler, tahsis edilen özel mekanlardaki meclislerde ifa ediliyor. AA’nın derlemesine göre ibadetlerini son derece gizlilik içinde yerine getiren Dürzilerin, içeriğini açıklamayı reddettikleri ‘hikmet’ dolu bir kitaba (Risaletu’l Hikme) sahip olduğu söyleniyor.

DÜRZİ BAYRAĞI HAKKINDA

Dürzi bayrağı, Dürzilik inancını simgeleyen ve beş farklı renkten oluşan bir bayrak. Her bir renk, Dürzilerin kutsal kitaplarından biri olan Hikmet Kitabı (Risal el-Hikme)’deki öğretileri ve evrensel ilkeleri temsil ediyor. Bayrak genellikle üçgenler veya beş ayrı şerit halinde sunuluyor.

DÜNYA’DAKİ DÜRZİLERİN YARISI SURİYE’DE

Dünyadaki nüfusları kimi kaynaklara göre 1 milyon civarı kimi kaynaklara göre yaklaşık 2 milyon olduğu belirtilen Dürzilerin yarısı Suriye’de yaşıyor ve ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 3’ünü oluşturuyorlar.

İSRAİL’DE ASKERİ HİZMETE ALINIYORLAR

BBC’ye göre İsrail’deki Dürzi topluluğu ise, üyelerinin askeri hizmete katılması nedeniyle, genellikle İsrail devletine sadık bir topluluk olarak kabul ediliyor. İsrail Merkez İstatistik Bürosu’na göre İsrail ve işgal altındaki Golan Tepeleri’nde yaklaşık 152 bin Dürzi yaşıyor.

İsrail’in yaklaşık 9 milyonluk nüfusunun yüzde 1.7’sini oluşturan Dürziler, Arap nüfusunun da yüzde 8’ine tekabül ediyor.

Ayrıca Lübnan, Ürdün ve Mısır’da da yaşayan Dürzi toplulukları bulunuyor.

SURİYE’DE KENDİ ‘MİLİSLERİNİ’ OLUŞTURDULAR

Suriye’deki siyasi düzende Dürziler tarihsel olarak kırılgan bir konumda yer alıyor. Yaklaşık 14 yıldır süren Suriye iç savaşında Dürziler güneyde kendi “milis güçlerini” oluşturdular.

Dürziler, Esad’ın Aralık ayında aniden devrilmesinin ardından ise Suriye’nin güneyinde devlet otoritesine karşı çıkarak, BBC’ye göre Suriye ordusuna entegre olmayı reddederek yerel milislere güvenmeyi sürdürdü.

ESAD SONRASI İSRAİL TEMASLARI

Esad’ın ani düşüşünden sonra İsrail, kuzey sınırındaki Dürzi topluluğuyla temas kurmaya başladı.

Mayıs ayındaki mezhepsel çatışmalar sırasında, İsrail, Şam’daki başkanlık sarayı yakınlarına saldırı düzenleyerek bunun Dürzilere yönelik saldırılara karşı bir uyarı olduğunu açıkladı. Ancak Suriye ve Lübnan’daki bazı Dürzi figürler, İsrail’i mezhepsel ayrışmaları körükleyerek bölgedeki yayılmacı emellerini ilerletmeye çalışmakla suçladı.

İSRAİL NEDEN ŞİMDİ SALDIRIYOR?

Dürzilerin İsrail’in yanı sıra işgal altındaki Golan Tepeleri’nde, Lübnan, Ürdün ve Suriye’de yaşıyor.

İsrail, özellikle işgal altındaki Golan Tepeleri’ne yakın kuzey sınırında güvenlikten endişe ettiğini öne sürüyor ve bölgede bir silahsızlandırılmış tampon bölge kurmak istiyor.

İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, 16 Temmuz’da İsrail’in Şam’a yönelik saldırılarından kısa süre sonra sosyal medyada şu açıklamayı yaptı:
“Şam’daki uyarılar sona erdi, şimdi acı darbeler gelecek.”

Suriye TV’nin başkent Şam’daki Savunma Bakanlığı binasının karşısındaki stüdyosundan yaptığı canlı yayın sırasında, binanın vurulması ve sunucunun yayını terk ederek kaçması ekranlara yansırken ise işte “acı darbeler geliyor” paylaşımıyaptı.