Köylüler tesadüfen buldu! Tam 640 yıllık…

Bartın’ın AkbaÅŸ köyü Hızarbaşı mevkiiinde köylüler tarafından tesadüfen bulunan çınar aÄŸacı, ormancılara bildirilmiÅŸ, ormancıların talebi üzerine Ä°l Çevre ve Orman Müdürlüğü yetkilileri harekete geçmiÅŸti. Yapılan ön araÅŸtırma ile tespitlerde en az 500 yıllık olduÄŸu belirlenen ve Türkiye’nin en görkemli, en heybetli, en yaÅŸlı aÄŸaçları arasında olduÄŸu tahmin edilen aÄŸacın kamuoyuna tanıtımı için program düzenlenmiÅŸti. Bartın Valisi Nurtaç Arslan, Ä°l Jandarma Alay Komutanı Kıdemli Albay Mehmet Baykal, Zonguldak Orman Bölge Müdürü Hasan Keskin, Ä°l Çevre ve Orman Müdürü Temel Nadir ile birlikte aÄŸacın bulunduÄŸu alana giderek, detaylı bilgi almıştı. Vali Arslan, aÄŸacın, anıt aÄŸaç olarak tescil edilerek koruma altına alınması için de çalışma baÅŸlatılması talimatını vermiÅŸti.

AĞACIN TÜRÜ VE YAŞI TESPİT EDİLDİ

Vali Arslan’ın talimatı üzerine harekete geçen Bartın Ãœniversitesi’nde Orman Fakültesi Öğretim üyelerinden oluÅŸan komisyon, aÄŸaç ve çevresinde inceleme baÅŸlattı. AÄŸacın türü, boyutu, çevresi ve özellikleri konusunda detaylı çalışma baÅŸlatan heyet, yapılan tespitlerin ardından rapor hazırladı.

İKİNCİ BİR AĞAÇ MÜJDESİ

Bartın Ãœniversitesi Rektörü Prof Dr. Ahmet Akkaya yürütülen kapsamlı çalışma nedeniyle komisyonda yer alan akademisyenlere teÅŸekkür ederek, Bartın ValiliÄŸi, Ä°l Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Bartın Ãœniversites’nin ortak yürüttüğü çalışma sonucu hazırlanan raporu kamuoyu ile paylaÅŸtı.

Rektör Prof. Dr. Akkaya, aynı bölgede anıt aÄŸacı olma özelliÄŸi taşıyan ikinci bir aÄŸacın daha bulunduÄŸunu açıkladı. Prof. Dr. Akkaya, “Batı Karadeniz bölgemizin incisi Bartın’ın AkbaÅŸ köyünde bulunan aÄŸaç ile ilgili Orman Fakültemiz, Kültür ve Turizm Müdürlüğümüz ve Bartın ValiliÄŸi ile yapılan ortak çalışmada aÄŸacın anıtsal özellik taşıdığını tespit ettik. Bölgede anıt aÄŸacı özelliÄŸini taşıyan ikinci bir aÄŸaç daha tespit edildi. Her iki aÄŸaç da boyutsal bir anıt aÄŸaç niteliÄŸinde” dedi.

HÄ°KAYESÄ° ARAÅžTIRILSIN

Her iki aÄŸacın turizme deÄŸerinin arttırılması için hikayesinin de büyük önem taşıdığını vurgulayan Akkaya, her iki aÄŸacın da hikayesinin araÅŸtırılması için çaÄŸrıda bulundu. Akkaya, “Bölgede bulunan ve anıtsal aÄŸaç olma özelliÄŸini taşıyan 2 aÄŸacında hikayesi, bölge turizmine kazandırılması noktasında büyük önem taşıyor. AÄŸaçların hikayesi için köylülerin ve bölgedeki yaÅŸlı insanların bu aÄŸaçlarla ilgili duyumları, bilgileri ışık olabilir. Bu noktada tarihçilerin, araÅŸtırmacıların bu aÄŸaçlarla baÄŸdaÅŸtırılabilecek, iliÅŸkilendirilebileceÄŸi küçük bilgileri bile büyük önem taşımaktadır” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

640 YAŞINDA 39 METRE ÇAPINDA

AraÅŸtırma komisyonunda yer alan Orman Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Barbaros Yaman, aÄŸacın teknik özellikleri hakkında bilgi verdi. Prof. Dr. Yaman köylülerin bulduÄŸu ve Vali Arslan’ın ziyaret ettiÄŸi aÄŸacın 640 yaşında olduÄŸunu belirterek, “Valimiz Nurtaç Arslan’ın ziyaret ettiÄŸi aÄŸaç olan 2 nolu DoÄŸu çınarında yaptığımız ölçümlerde, boyunun 39 metre, gövde çapının 390 santim yani yaklaşık 4 metre, tepe çapının 20 metre olduÄŸunu belirledik. Gövdesi kavuk bir aÄŸaç, artım burgusu ile artım kalemi almak mümkün olmadığı için bunun yaşını çevredeki saÄŸlıklı çınarlardan aldığımız artım kalemlerindeki ortalama yıllık halka geniÅŸlikliklerine dayanarak, matematiksel olarak tahmin ettik. Yaşını tahmini olarak 600 ile 680 yaÅŸ arasında belirledik. Kesin yaÅŸ veremiyoruz ama ortalama 640 yıllık diyebiliriz. YaÅŸ, çap ve boy gibi boyutsal özellikleri nedeniyle bu aÄŸacımızın aldığı anıtsal deÄŸerini puanı 72’dir. Bu puan minimum anıtsal deÄŸer puanı 39’dan yüksek olduÄŸu için aÄŸacın boyutsal anıt aÄŸacı olarak tescil edilmesi gerekir” ifadelerini kullandı.

İKİNCİ AĞAÇ DA 540 YAŞINDA

Yaman, bölgede bulunan ikinci ağacın da 540 yıllık olduğunu kaydetti.

Yaman, “AkbaÅŸ Köyüne giderek, 2 adet aÄŸacın anıt aÄŸaç olup olmadığı konusunda ölçüm ve incelemeleri tamamladık. Çalışmalarda her iki aÄŸacın da boyutsal anıt kanıt aÄŸaç olduÄŸunu tespit ettik. Birinci DoÄŸu çınarımızın boyu 32 metre, gövde çapı 310 santim, tepe çapı 15 metre tahmini yaşı 540 olarak belirlendi.

Bu özellikleri ile ÅŸimdiki anıtsal deÄŸerini 60 puan olarak tespit ettik. Anıtsal çınar aÄŸaçları için minimum anıtsal deÄŸer 39 puandır. Bu aÄŸacımızın da anıtsal deÄŸerini 39 puanı aÅŸtığı için anıtsal aÄŸaç olarak belirlendi” ifadelerine yer verdi.

AĞACIN ÜZERİNDE BİR AĞAÇ DAHA FİLİZLENDİ

Barbaros Yaman, 640 yaşındaki doÄŸu çınarının kabuklanmaya baÅŸladığını fakat aÄŸaçtan çıkan genç bir sürgünün bu aÄŸaçlarla kaynaÅŸması nedeniyle gayet saÄŸlıklı olduÄŸunu kaydetti. DoÄŸu çınarında doÄŸu gürgeni gibi baÅŸka türlerinde yetiÅŸtiÄŸini anlatan Yaman, “Burada ayrı bir tür daha yetiÅŸmiÅŸ. Bu açıdan bu anıt aÄŸaç daha ilginç bir aÄŸaç. AÄŸacımız kovuk olmasına raÄŸmen oldukça saÄŸlıklı bir aÄŸaç. Bunun nedeni ise sürgünlerin uzayarak gövde ile kaynaÅŸması. Bu da topraktan su ve minerali aldığını gösteriyor” dedi.

DOĞU ÇINARI TÜRÜ BİRÇOK SEKTÖRDE YER ALIYOR.

Konuya iliÅŸkin açıklamalarda bulunan bir diÄŸer isim ise BARÃœ Orman Fak. Öğr. Ãœy. Prof. Dr. Erol Kırdar oldu. Anıt aÄŸaç olarak tescillenmesi istenen DoÄŸu Çınar aÄŸacı türü hakkında bilgi veren Prof. Dr. Kırdar, bu aÄŸacın bin yıla kadar yaÅŸayabildiÄŸini ve dere kenarlarında yetiÅŸtiÄŸini belirtti. Prof. Dr. Kırdar, “DoÄŸu Çınarı türünü sadece odun üretilen bir zenginlik olarak görmüyoruz. Tıptan peyzajcılığa eczacılık sektöründen doÄŸa korumaya bir çok sektörde kullanılıyor. Anıt aÄŸacı özelliklerinde olan çok sayıda çınar var. Anıt aÄŸacı özelliklerinde olan tescil edilmiÅŸ veya tescillenmeyi bekleyen çok sayıda orman aÄŸacı da var” diye konuÅŸtu.