ORMAN YANGINLARINI ENGELLEYEN BİNLERCE YILLIK YÖNTEM: ‘KEÇİ PLANI’ GERİ DÖNDÜ, TÜRKİYE’DE GÜNDEME GELDİ!

Aşırı sıcaklıkların etkisiyle her yıl Avrupa’nın Akdeniz kıyıları başta olmak üzere orman yangınları felaket boyutlarına ulaşıyor. Bu felaketle mücadelede modern teknolojiler yetmezken, İspanya’da çok eski bir yöntem yeniden hayat buluyor: Keçiler.

300 KEÇİLİK SÜRÜ İŞ BAŞINDA

Avrupa Birliği’nin finansal desteğiyle Katalonya bölgesindeki Mataro kentinde başlatılan pilot projede, yaklaşık 300 keçilik sürü, kuru çalıları, dikenli ve yanıcı yabani bitkileri kemirerek orman altı bitki örtüsünü temizliyor. Bu doğal temizlik, yangın riskini azaltmak ve yangınların yayılmasını önlemek için kritik önemde. Keçilerin orman altındaki kuru otları yemesi sayesinde yangınların başlamasına neden olabilecek materyaller ortadan kalkıyor.

YÜZLERCE YILDIR VAR OLAN BİR YÖNTEM

Bu yöntem, yüzlerce yıldır var olsa da modern dünyada yeniden önem kazanıyor. ABD’nin California eyaletinde, her yıl yüz binlerce hektar orman kül olurken, çok sayıda şirket keçilerle kontrollü otlatma anlaşmaları imzaladı. Portekiz’de nesli tükenmekte olan Garrano atları orman yangınlarını engellemek için ormana bırakılırken, Kanada’da inekler bu amaçla kullanılıyor.

MESLEĞİNİ BIRAKTI KEÇİ YETİŞTİRİCİSİ OLDU

Katalonya’da keçileri yönlendiren göçebe çobanlar Francesc Teixido ve Pedro Alba, keçi sürülerini birleştirerek bu kadim yöntemi günümüzün çevresel ihtiyaçlarıyla buluşturuyor. Teixido, keçilerle tanışmasını bir tutku ve hayat tercihi olarak anlatırken, Alba pandemi döneminde müzik kariyerini bırakıp keçi yetiştiriciliğine yöneldi. İkisinin ortak amacı, doğayla uyumlu, sürdürülebilir ve etkili bir yangın önleme sistemi oluşturmak.

Belediyeler, çobanlara ot temizliği karşılığında ödeme yaparken, keçilerin sütü de doğal aromasıyla peynir üreticileri arasında rağbet görüyor. Ancak bürokratik zorluklar devam ediyor, Alba “Kaliteli sütümüz var ama resmi işlemler en zor kısmı” diyerek bu zorlukları dile getiriyor.

TÜRKİYE’DE DE GÜNDEME GELDİ

Türkiye’de de orman yangınlarının artmasıyla küçükbaş hayvanların yangınla mücadeledeki önemi artarak gündeme geldi. Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Merkez Birliği (TÜDKİYEB) Genel Başkanı Nihat Çelik, koyun ve keçilerin kuru ot ve yabani bitkileri temizleyerek yangına neden olabilecek materyallerin birikmesini engellediğini, bunun yangın riskini önemli ölçüde azalttığını belirtti. Hayvan yetiştiricileri ise planlı otlatmanın yaygınlaştırılması gerektiğini savunuyor.

YANGIN SAYISINDA DÜŞÜŞ YAŞANDI

Geçen yıl Katalonya’daki kuraklık ve sıcaklık rekorlarına rağmen, bölgesel yönetimin desteklediği bu projenin etkisiyle orman yangını sayısında anlamlı bir düşüş yaşandı.

Artan orman yangınlarıyla mücadelede, doğanın binlerce yıldır kullandığı bu eski dostlar, teknolojik çözümler kadar etkili ve çevreci bir alternatif olarak ön plana çıkıyor. Keçilerle yapılan bu doğal temizlik sayesinde, yangınların başlaması ve yayılması için gerekli olan kuru bitki örtüsü büyük ölçüde ortadan kalkıyor.