Uydu cihazıyla izlenen ‘Tuba’ ikinci dünya turuna salındı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü bünyesindeki DEKAMER’de, farklı nedenlerle yaralanan 7 caretta carettanın tedavisi tamamlandı. DEKAMER görevlilerince İztuzu Sahili’nde kabuğu temizlenen “Tuba” ile 2 kaplumbağaya uydu takip cihazı yerleştirildi. Daha sonra düzenlenen törenle 7 kaplumbağa ile yuvadan çıkan 20 yavru da denize bırakıldı.

DEKAMER’in TUI Care Vakfı desteğiyle 28 Ağustos 2019’da uydu takip cihazı takarak denize bıraktığı ve “Tuba” adı verilen 25-30 yaşlarındaki caretta caretta, Türkiye’den Adriyatik’e kadar izlenen ilk deniz kaplumbağası oldu.

İztuzu Plajı’ndan bırakıldıktan sonra 2 ayını Marmaris açıklarında geçiren, daha sonra yaklaşık 1 ay içinde Yunanistan’a ulaşan “Tuba”, Malta, İtalya, Bosna Hersek, Arnavutluk, Karadağ ve Hırvatistan kıyıları ile Adriyatik’e kadar uzanarak yaklaşık 25 bin kilometre yol katetti.

Muğla Valisi İdris Akbıyık, hem tedavi edilen kaplumbağaları hem de yavruları denize bıraktıklarını söyledi. Akbıyık, DEKAMER’de son yıllarda önemli çalışmalar yürütüldüğünü belirterek, emeği geçenlere teşekkür etti.

İztuzu plajının deniz kaplumbağalarını koruma ve rehabilitasyon merkezi haline geldiğini vurgulayan Akbıyık, merkezin aynı zamanda Türkiye’de tek olduğunu dile getirdi. Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi de olan DEKAMER Müdürü Prof. Dr. Yakup Kaska, yaralı bir deniz kaplumbağasının kurtarılarak denize gönderilmesinin popülasyona çok önemli bir katkı sağladığını söyledi.

Çünkü 1000 yavrudan ancak bir tanesinin yetişkin olabildiğini belirten Kaska, “Bu yetişkinlerin de rehabilitasyon sonrasında doğaya ne kadar uyum sağladıkları ile ilgili çalışmalar çok fazla yok. Daha önce tedavi yaptığımız ve dünyada ilk defa 4 yıl boyunca izlenerek bu rekoru kıran Tuğba’yı, tekrar yuvalamak için geldiğinde cihaz takarak ikinci dünya turuna göndermiş oluyoruz.” dedi.

Kaska, Tuba ve diğer caretta carettaların uydu takip cihazlarından göç, beslenme ve kışlak alanlarını izleyerek, yönünü nasıl tayin ettiği, yerin manyetiğinden ve akıntının yönünden nasıl etkilendiği gibi faktörleri izleyeceklerini dile getirdi.

“COSMOS” YERLİ VE MİLLİ UYDU TAKİP CİHAZIYLA İZLENECEK”

Uydu ve uzay teknoloji şirketi Plan-S, DEKAMER ile yaptığı işbirliği kapsamında deniz kaplumbağalarının göç yollarını ve yaşam alanlarını izlemek için uydu takip cihazını devreye aldı.

Bugüne kadar yurt dışından ithal edilen ve tanesi yaklaşık 5 bin dolar olan cihaz, Plan-S’in geliştirdiği yerli versiyon sayesinde hem maliyetsiz hem de Türkiye’nin teknoloji bağımsızlığına katkı sağlayacak şekilde üretilebiliyor.

Plan-S’in Bilimsel Çalışmalardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Dr. Umut Yıldız, yörüngedeki uyduları bu kez deniz kaplumbağalarının yaşam döngüsünü anlamak için kullandıklarına işaret ederek, “Carettaların bu cihazla denizlerdeki döngüsünü izleyerek verileri DEKAMER ile paylaşacağız. Bu uydu takip cihazı sadece ‘Cosmos’ ismini verdiğimiz caretta için geliştirildi. Bir ay önce ilk testleri yapmıştık ve cihazı biraz daha geliştirerek artık kullanıma hazır hale getirdik. İlk defa bir caretta carettaya yerli ve milli uydu takip cihazı takmış olduk.” diye konuştu.

Törende Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Turhan Kaçar, Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmud Güngör ve ​​​​​​​Dokuz Eylül Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Hamdi Şükür Kılıç konuşma yaptı. Konuşmaların ardından caretta carettalar protokol üyeleri tarafından denize salındı.

Törene, Ortaca Kaymakamı Kenan Aktaş ve Belediye Başkanı Evren Tezcan, Çevre Şehircilik İl Müdürü Ömer Bolat, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü çalışanları ile bölgede tatil yapan yerli ve yabancı turistler katıldı.