SON DAKİKA HABERLERİ: ALASKA ZİRVESİ ÖNCESİ RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI İÇİN AVRUPA’DAN PLAN! AVRUPA’NIN PLANI NE?

MİLLİYET.COM.TR İngiltere, Almanya ve Fransa gibi Avrupa hükümetleri, geçen hafta Kremlin’de Putin ile ABD özel elçisi Steve Witkoff arasında gerçekleşen görüşmeden çıkan barış önerisine yanıt vermek için Ukrayna ile birlikte harekete geçti. Bu görüşmelerin ardından Trump, Rusya’ya sert ikincil yaptırımlar uygulamak için koyduğu kendi son tarihini uzattı ve 15 Ağustos’ta Alaska’da Putin ile zirve yapmayı kabul etti.

New York Times’ın haberine göre Avrupa’nın amacı, Ukrayna ile birlikte Rusya ile yapılacak olası her türlü müzakerede geçerli olacak ortak bir “kırmızı çizgi” belirlemek. Avrupalı ve Ukraynalı yetkililer, New York Times’ın haberine göre Rusya’nın ateşkes teklifini, Ukrayna’daki savaşı sürdürürken yeni ABD yaptırımlarından ve tarifelerden kaçmak için bir manevra olarak kullandığından endişe ettiklerini söyledi.

DONETSK’İN VERİLMESİNE KARŞI ÇIKILIYOR

Konuya aşina Avrupalı yetkililere göre, Avrupa planı, Rusya’nın Donetsk bölgesindeki Ukrayna kontrolündeki kısımların ateşkes karşılığında verilmesi önerisini reddediyor. Bu teklif, cumartesi günü İngiltere’de üst düzey ABD’li yetkililerle yapılan toplantıda sunuldu.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Cumartesi akşamı yaptığı konuşmada toplantının yapıcı geçtiğini söyledi:

• “Argümanlarımız duyuluyor. Tehlikeler hesaba katılıyor. Amerika’nın savaşı bitirme yönünde kararlılığı ve kapasitesi olması önemlidir, Başkan Trump’ın öldürmeleri durdurma çabasını memnuniyetle karşılıyoruz” dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy ve ABD Başkan Yardımcısı Vance dün görüştü. AFP

Bir ABD’li yetkili, toplantıların Trump’ın Ukrayna’daki savaşı bitirme hedefine doğru ilerleme sağladığını söyledi. Bir Avrupalı katılımcı, ABD tarafının Avrupa planına olumlu tepki verdiğini belirtti.

MACRON: UKRAYNA OLMADAN KARARLAŞTIRILAMAZ

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron sosyal medyada şunları yazdı: “Ukrayna’nın geleceği, üç yılı aşkın süredir özgürlükleri ve güvenlikleri için savaşan Ukraynalılar olmadan kararlaştırılamaz. Konu Avrupa’nın güvenliği olduğundan Avrupalılar da çözümün bir parçası olacaktır.”

AVRUPA’NIN PLANI NE?

Avrupa planı, herhangi bir adım atmadan önce ateşkesin sağlanmasını şart koşuyor. Ayrıca, toprak değişiminin ancak karşılıklı şekilde yapılabileceğini, yani Ukrayna bazı bölgelerden çekilirse Rusya’nın da diğerlerinden çekilmesi gerektiğini öngörüyor.

Önemli bir madde olarak, Avrupa planı, Kiev’in yapacağı her türlü toprak tavizinin sağlam güvenlik garantileriyle korunmasını ve buna Ukrayna’nın potansiyel NATO üyeliğinin de dahil olmasını şart koşuyor.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, cumartesi öğleden sonra Trump’ı arayarak Avrupa girişimini sundu. Sosyal medyada ise “Avrupa, Ukrayna ile birlikte dimdik duruyor. Başkan Trump ve ABD ile yakın çalışmaya devam edeceğiz” dedi.

Avrupa planı, Avrupa liderlerinin başdanışmanları tarafından hazırlanıp ABD tarafına sunuldu. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance toplantıya bizzat katılırken, diğer çoğu Amerikalı yetkili video bağlantısıyla iştirak etti.

CNN UZMANINDAN ALASKA YORUMU: BÜYÜLEYİCİ

Eski CNN Moskova Bürosu şefi Jill Dougherty, ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında gelecek cuma yapılacak zirvenin onaylanmasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

CNN This Morning programında Isabel Rosales’e konuşan Dougherty, zirvenin ABD topraklarında gerçekleşecek olmasının, Rusya ile ABD ilişkileri açısından “son derece karmaşık ve büyüleyici bir an” olduğunu söylerken ekledi:

“Bence burada yeni bir boyut var. Ruslar, tüm bu durumun çok karmaşık olması nedeniyle belki de ikinci bir zirveye ihtiyaç olduğunu söylüyorlar… İlki henüz gerçekleşmemişken. Şimdi Moskova’da ikinci bir görüşmeden söz ediyorlar. Ayrıca, Başkan Trump’ı, Alaska’nın yakınındaki Arktik bölgesinin geliştirilebileceği ve her türlü anlaşmanın yapılabileceği fikriyle adeta cezbetmeye çalışıyorlar.”

ALASKA’NIN SEMBOLİK VE DİPLOMATİK ÖNEMİ

ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 15 Ağustos’ta Alaska’da yapacağı zirve, iki ülke ilişkileri açısından güçlü semboller taşıyor. Alaska, 1867’de ABD tarafından Rusya’dan satın alınmıştı; bu tarihsel bağ, Rus milliyetçilerinin zaman zaman “geri isteme” söylemleriyle gündeme geliyor. ABD’nin bugüne dek Rusya’yı ve Putin’i diplomatik olarak izole etmesinin ardından, “Alaska’ya hoş geldiniz” mesajı, Washington’un Moskova’ya kapı araladığı anlamına geliyor. Görüşmenin ABD topraklarında yapılması, güç dengesi ve diplomatik jest açısından da dikkat çekici. Rus tarafının ikinci bir zirveyi Moskova’da yapma isteği ve Arktik bölgesinde işbirliği teklifleri, Alaska buluşmasının yalnızca diplomatik değil, jeopolitik ve ekonomik çıkarlar açısından da stratejik bir başlangıç olabileceğini gösteriyor.