Güçlü bir nüfus için kadın hakları korunmalı

Meltem Güneş – UNFPA Türkiye Temsilcisi Mariam Khan, Milliyet’e yaptığı açıklamada, UNFPA’in raporunun dünya nüfusunun üçte birinden fazlasının yaşadığı 14 ülkede gerçekleştirdiği araştırmaya dayandığını söyleyerek, “Doğurganlık oranlarının düşmesinin nedeni insanların ebeveynliği reddetmesi değil, milyonlarca insanın ekonomik ve sosyal engeller nedeniyle istedikleri sayıda çocuk sahibi olamaması” dedi. Türkiye’nin de, sosyal, ekonomik ve demografik koşullar bakımından pek çok ülkeyle benzer dinamikleri paylaştığını aktaran Khan, “Uygun fiyatlı konut ve çocuk, yaşlı bakım hizmetlerine erişimdeki zorluklar, iş güvencesi ve iş bulmada gençlerin yaşadığı sıkıntılar ve kadınların üzerindeki ücretsiz ve orantısız bakım yükü, insanların çocuk sahibi olma kararlarını doğrudan etkiliyor” ifadelerini kullandı.

Umudu besleyecek yatırımlar

Bireylerin istedikleri aile büyüklüğüne ulaşabilmesi için veri temelli, insan odaklı, uzun vadeli politikaların önemine dikkat çeken Khan, “Nüfusla ilgili hedefler yalnızca doğurganlık oranlarına odaklanarak değil; insanların yaşam kalitesini artıracak, güvenlik ve umut duygusu besleyecek ekonomik, sosyal ve kültürel yatırımlarla ele alınmalı. Hem kadın hem erkek için ebeveynliği destekleyen iletişim kampanyaları ve politikalar üreterek, çocuk yardımı ve vergi indirimi gibi mali desteklerle ekonomi ve barınma alanında istikrarı güçlendirerek, insana yakışır ve güvenceli işler sağlayarak, çocuk bakım hizmetlerini daha erişilebilir ve uygun fiyatlı hale getirerek, evde ve işte kadın-erkek eşitliğini teşvik ederek ve herkes için nitelikli üreme sağlığı hizmetlerine ve bilgiye erişimi artırarak başarıya ulaşıldığını görüyoruz” diye konuştu.

Kadın güçlenirse

Khan, demografik açıdan güçlü toplumlarda kadınların hakları ve tercihlerinin korunduğunu, böylece hem kadınların hem ailelerin güçlendiğini vurgulayarak, “Avrupa’da kadın-erkek eşitliğinin en yüksek olduğu ülkeler, hem daha yüksek doğurganlık oranlarına, hem de daha güçlü ekonomilere sahip” dedi. Khan, psikososyal destek de dahil erişilebilir, uygun fiyatlı ve kaliteli sağlık hizmetlerinin hayati öneme sahip olduğunu aktardı.

İklim krizinin de insan sağlığı konusunda giderek belirleyici hale geldiğine dikkati çeken Khan, doğumdan önceki haftada ortam sıcaklığında yaşanacak artışın ölü doğum yapma olasılığını yüzde 6 artırdığını söyledi. Khan, iklimle ilgili sağlık risklerinin de kapsamlı nüfus stratejilerinin bir parçası olması gerektiğini ifade etti. Khan, çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin sona erdirilmesi ve ergenlerin bilinçli ve sağlıklı şekilde yetişkinliğe geçişinin desteklenmesi gerektiğini de kaydetti.

Dünyanın durumu

Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 37’sine ev sahipliği yapan 14 ülkede gerçekleştirilen UNFPA araştırmasındaki bazı bulgular şöyle:

Katılımcıların yüzde 39’u maddi yetersizliklerin istedikleri aile büyüklüğüne ulaşmalarını etkilediğini söyledi.

Her 5 kişiden 1’i iklim değişikliği, çevre kirliliği, savaşlar ve pandemiler nedeniyle arzu ettiklerinden daha az çocuk sahibi olduklarını ya da olacaklarını belirtiyor.

Kadınların yüzde 13’ü partnerlerinin, omuzlarındaki ücretsiz ve orantısız bakım yüküne yetersiz katkısının, istedikleri çocuk sayısına ulaşmalarında bir engel olduğunu aktardı.

Üreme çağındaki yetişkinlerin yüzde 20’si, istedikleri sayıda çocuk sahibi olamayacaklarını düşünüyor.

Her 4 kişiden 1’i istediği zamanda çocuk sahibi olma arzusunu gerçekleştiremediğini belirtti.

Her 3 kişiden 1’i istenmeyen bir gebelik yaşadığını ifade etti.