Klimaya hücum!

Ahenk Bayazıt – Türkiye her geçen gün artan sıcaklıklarla mücadele ediyor. Küresel iklim değişikliğinin etkisiyle geç gelen yaz, etkisini daha uzun süren yüksek sıcaklıklar ve nem ile gösterdi. Bu durum klima ve vantilatör gibi soğutucu ürünlere rağbeti daha da arttırdı. Peki en çok hangi tip klimalar ilgi görüyor, klima satın alırken ve kullanırken nelere dikkat etmek gerekiyor, montaj ve servis süresi ne kadar, klimalar aynı model ve marka olmalarına karşın neden farklı fiyatlara satılıyor, herhangi bir sorun karşısında tüketici hakkını nasıl arayabilir?

İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneği (İSKİD) Yönetim Kurulu Başkanı Tunç Korun, “Klima fiyatları geçen seneye göre enflasyonun altında bir artış gerçekleştirmiştir. Bu fırsat tüketici tarafından hızlı bir şekilde değerlendirilmektedir. Klima fiyatlarında 2024 yazına kıyasla ortalama yüzde 25 ile yüzde 45 arasında bir artış olduğunu söyleyebiliriz. Bu artışta döviz kurlarındaki artışın yanında hammadde maliyetlerinde ve lojistik giderlerindeki artış da etkili oldu” bilgisini paylaştı.

Yaz başı daha avantajlı

Klimaların montaj süresi 2-7 gün arasında değişiyor. Korun, “Satın alma sonrası gecikmeler özellikle temmuz ortasından itibaren sıkça yaşanmaya başladı. Yoğun talep sebebiyle, randevularda gecikme yaşanabiliyor. Yaz başında bakım ve montaj için yetkili servislerden destek alınması daha avantajlıdır” önerisinde bulundu. “Klimalar, doğru seçilip verimli kullanıldığında hem konfor sağlar hem de enerji tasarrufu sunar” ifadelerini kullanan Korun, şöyle devam etti: “Klima satın alırken öncelikle kullanılacak alanın büyüklüğüne uygun kapasitede bir cihaz tercih edilmelidir. Enerji verimlilik etiketi incelenmeli, mümkünse A+++ sınıfı ürünler tercih edilmelidir. Inverter teknolojisine sahip klimalar, enerji tüketimini optimize ederek hem çevre dostu hem de ekonomik çözümler sunar. Kullanım esnasında ise ideal iç ortam sıcaklığı 24-27°C aralığında tutulmalı, filtreler düzenli olarak temizlenmelidir. Maksimum dış hava sıcaklığı ile iç ortam arasındaki farkın 10°C altına düşmemesi tavsiye edilir. Doğrudan soğuk hava akımına maruz kalmamak, hem sağlık açısından hem de konfor için önemlidir. Ayrıca klimanın yılda en az bir kez yetkili servis tarafından bakımı yapılmalıdır. Bu önlemler, klimanızın ömrünü uzatır ve performansını artırır.”

En büyük sorun su akıtma

İklimlendirme Sanayi İhracatçıları Birliği (İSİB) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Şanal, “Türkiye’de iklimlendirme alışkanlıkları bölgesel olarak değişmekle birlikte, orta segment inverter klimalar en çok tercih edilen grubu oluşturuyor. Ancak son yıllarda artan enerji maliyetleri ve çevre bilinciyle birlikte, tüketici daha pahalı olsa da daha hızlı soğutan ve daha az enerji harcayan akıllı sistemlere yöneliyor. Yani ucuzluk kadar, uzun vadede tasarruf ettirecek teknoloji de artık belirleyici bir faktör” ifadelerini kullandı. Şanal, klima fiyatlarının değişkenliğine ilişkin “Öncelikle her bayi kendi operasyon maliyetleri ve stok maliyetleriyle çalışır. Bazı bayiler dönemsel kampanya yaparken, bazıları hizmet bedelini farklı şekilde fiyata yansıtabilir. Ayrıca bazı satış noktalarında montaj dahil fiyat verilirken, bazılarında bu hizmet ayrı ücretlendirilir. Tüketici, klima alırken fiyatın hangi hizmetleri kapsadığını net sormalı, yalnızca cihaz değil, montaj, garanti ve servis detaylarıyla birlikte değerlendirme yapmalıdır” değerlendirmesinde bulundu. En sık karşılaşılan şikayetlerin başında soğutma performansı düşüklüğü ve su akıtmanın geldiğini söyleyen Şanal, “Tüketici öncelikle yetkili servisle iletişime geçmeli; sonuç alınamaması halinde Tüketici Hakem Heyetine başvurabilir. Ayrıca satın alma sırasında mutlaka fatura ve garanti belgesi talep edilmesi gerekiyor; bunlar olmadan hak aramak oldukça güçleşiyor” dedi.

Mekan hacmini hesaplayın

DemirDöküm CEO’su Alper Avdel, “Klima seçiminde mekân hacmi, izolasyon durumu, kullanım durumu gibi birçok etken önem taşıyor. Yetersiz kapasite sürekli çalışma ve yüksek enerji tüketimi, fazla kapasite ise verimsizlik anlamına geliyor. Mutlaka değerlendirilmesi gereken diğer faktörler: A+++ enerji sınıfı, inverter teknolojisi, profesyonel montaj kalitesi, kapsamlı garanti koşulları” bilgisini paylaştı. Avdel, “Randevu süremiz konusunda müşterilerimize verdiğimiz sözü tutmamız bizim için çok önemli. Sezon öncesi dönemlerde bir gün içinde montaj işlemini gerçekleştiriyoruz. Yaz aylarının yoğun dönemlerinde şehre ve nüfusa göre değişmekle birlikte bu süre üç güne kadar çıkabiliyor” dedi. Sektör araştırmalarında öne çıkan sorunların kurulum gecikmeleri, enerji tüketimi, soğutma performansı ve gürültülü çalışma gibi konular olduğunu söyleyen Avdel, “Tüketici haklarını koruma konusunda, kullanıcıların öncelikle şikayetini ve yaşadıkları deneyimi firmaların yetkili servis teşkilatlarına bildirmeleri süreci hızlandıracaktır” ifadelerini kullandı.

Mobil klimalar ve vantilatör

İSİB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Şanal, “Mobil klimalar son dönemde özellikle kiracılar, ofis kullanıcıları ve ekstra soğutma ihtiyacı duyanlar tarafından tercih ediliyor. En büyük avantajıtaşınabilir olması ve montaj gerektirmemesi. Ancak soğutma kapasiteleri duvara monteli split klimalara göre daha düşüktür ve daha fazla enerji tüketirler. Vantilatörler klimalara göre daha uygun fiyatlı bir alternatif olarak öne çıkıyor. Ancak bu cihazlar birçok ortamda yeterli konforu sağlamıyor” dedi. İSKİD Yönetim Kurulu Başkanı Tunç Korun, ise “Mobil klimaların en büyük artısı taşınabilir ve kurulum süresinin daha az zamanda tamamlanmasıdır. Dezavantajı ise büyük alanlarda kullanılamıyor olması ve ses seviyelerinin duvara montajlı klimalara göre daha yüksek olmasıdır” ifadelerini kullandı.