SON DAKİKA: Kritik görüşmeye saatler kala: Trump, Rusya-Ukrayna zirvesi için tarih verdi, Avrupa’nın Beyaz Saray planı sızdı!

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya-Ukrayna savaşında yeni bir diplomatik çıkış arayışında.

Amerikan Axios haber platformunun iki diplomatik kaynağa dayandırdığı habere göre Trump, önümüzdeki günlerde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i aynı masada buluşturacak yeni bir zirve düzenlemek istiyor.

TARİH VERİLDİ

Habere göre Trump, Alaska’da Putin ile yaptığı görüşmenin ardından Zelenskiy ve Avrupalı liderlerle telefon diplomasisi yürüterek, 22 Ağustos’a kadar üçlü bir zirvenin yapılması yönündeki planını muhataplarına aktardı.

Moskova’dan olası zirveye ilişkin resmi bir açıklama yapılmazken, Kremlin’in tavrı merak konusu oldu.

AVRUPA LİDERLERİNİN BEYAZ SARAY PLANI

Trump’ın Putin ile Alaska’da yaptığı görüşme, Avrupa’da ciddi endişeler doğurdu. Zira Trump’ın, Putin’in tezlerine yakın bir tavır sergilediği yorumları yapılıyor. Bu nedenle Avrupalı liderler, Washington’da pazartesi günü gerçekleşecek Trump-Zelenskiy görüşmesine etkili şekilde dahil olmayı planlıyor.

Politico’un aktardığına göre, Trump’ın yakın ilişkiler geliştirdiği isimlerden Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb pazartesi günü Zelenskiy’e eşlik edebilir. Amaç, Trump ile Zelenskiy arasında çıkabilecek olası gerginlikleri önlemek ve Avrupa’nın masada aktif rol üstlenmesini sağlamak.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Stabb ve NATO Genel Sekreteri Rutte

RUTTE DE GİDEBİLİR

Bunun yanı sıra NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin de Washington’a gidebileceği öne sürülüyor. Rutte, Trump’la yakın ilişkileri sayesinde sürece Avrupa’nın güvenceyle dahil olmasını sağlayabilir.

ALASKA ZİRVESİ HAYAL KIRIKLIĞI YARATTI

Trump’ın geçtiğimiz cuma günü Alaska’da Putin’le yaptığı görüşmeden somut bir sonuç çıkmadı. Ateşkes konusunda ilerleme kaydedilmezken, Trump’ın Moskova’ya yönelik yeni yaptırım tehditlerini geri çektiği bildirildi.

Trump, zirve sonrası yaptığı açıklamada Putin’le “toprak takası” üzerine pazarlık yaptığını ima etti ancak ayrıntı vermekten kaçındı. Ayrıca, “Savaşı sonlandıracak karar Ukrayna’nın elinde” diyerek Kiev’e “anlaşmayı düşünün” mesajı gönderdi.

Bu açıklamalar Avrupa’da rahatsızlık yarattı. Avrupa Birliği Dış Politika çevrelerinde “Trump’ın Putin’in tezlerine fazla yakınlaştığı” yorumları yapıldı.

MACRON VE STARMER ÖNCÜLÜĞÜNDE TOPLANTI

Öte yandan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın pazar günü, Ukrayna’ya destek veren ülkelerle telekonferans yapacağı bildirildi. Bu görüşmeye, savaş sonrası Ukrayna’ya güvenlik garantisi ve asker desteği vermeye hazır ülkelerin katılacağı ifade edildi.

Trump ise, pazartesi günü Zelenskiy ile yapacağı görüşme öncesinde Avrupa liderlerine Washington’un da sürece güvenlik garantileri yoluyla katkı sunabileceği mesajını verdi. Nordik ve Baltık ülkeleri bu açıklamadan memnuniyet duydu.

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, İngiltere Başbakanı Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron

ZELENSKIY İÇİN KRİTİK ZİYARET

Ukrayna ve Avrupa başkentleri, pazartesi günkü Trump-Zelenskiy görüşmesini savaşın geleceği açısından kritik bir dönemeç olarak görüyor. Çünkü Trump ile Zelenskiy arasında geçtiğimiz şubat ayında yapılan görüşme oldukça gergin geçmiş, ABD Başkanı, Ukrayna liderini “minnet etmemekle” suçlamıştı.

Ancak son haftalarda taraflar arasındaki ilişkilerin daha yumuşadığı kaydediliyor. Trump’ın Putin’e yönelik hayal kırıklığı yaşadığı bir dönemde Zelenskiy’e daha sıcak yaklaşabileceği tahmin ediliyor.

‘UKRAYNA ELİNİ ÇABUK TUTMALI’

Buna karşın, Trump’ın “Ukrayna’nın elini çabuk tutması gerektiği” yönündeki mesajları, Kiev’in pozisyonunu zora sokabilir. Avrupalı diplomatlar bu nedenle Zelenskiy’nin Washington ziyaretini “yüksek riskli ama yüksek getirili” bir hamle olarak nitelendiriyor.

‘PUTIN, BATI’YA KIRMIZI HALIYLA DÖNDÜ’

Eski NATO yetkilisi Camille Grand, Alaska zirvesi sonrası yaptığı değerlendirmede, “Trump’ın Putin’in tezlerinin önemli bir kısmını benimsediği izlenimi var. Avrupa’da kaygıların artmasının sebebi de bu. Zelenskiy’nin Washington ziyaretinde yeni bir krizin önlenmesi için Avrupa liderleri devrede” ifadelerini kullandı.

Diplomatlar ise kamuoyuna yansıtılmayan kaygıları şöyle özetliyor: “Putin, Batı’ya kırmızı halıyla geri döndü ama barış için gerekli adımları atmadı.”