Kardak’ta tarihi ‘kare’yi çekmişti

Usta foto muhabiri Garbis Özatay, 19 Ağustos Dünya Fotoğrafçılık Günü’nde 79 yaşında yaşamını yitirdi. Uzun yıllar Milliyet Gazetesi’nde görev yapan Özatay, fotoğraflarıyla basın tarihine damga vurdu. 1946’da İstanbul’da doğan Özatay, 1962’de fotoğrafçılığa başladı veAra Güler’den ilham aldı. 1966’da “Yeniköy” vapuruyla çarpışan “Yeni Galatasaray” motorunun batışı sırasında çektiği fotoğraflarla Türk Haberler Ajansı’nda muhabirliğe adım attı. 1970’te Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin ödülünü kazandı.

Kral fotoğrafı

Özatay, 1971’de dönemin Ürdün Kralı Talal’ın Şifa Yurdu Hastanesi’nde gizlice çektiği fotoğrafıyla birincilik elde etti. Bu fotoğraf için 10 gün hastanede bahçıvan olarak çalıştı. Özatay, “Bahçıvanlık yaptım. Yaprakları topluyorum,su taşıyorum. Avuçlarım su toplamıştı. Bir gün ezan başlayınca adam dışarı çıktı. Selam veriyor. Üzerinde ropdöşambır vardı. Fotoğrafını çektim. Ağacın üstündeydim, korkudan inemedim” demişti.Fotoğraflar yayımlanınca Özatay’ın Ürdün’e girişi yasaklanmıştı.

Tören cuma günü

Garbis Özatay için 22 Ağustos’ta saat 13.00’te Kadıköy’deki Surp Takavor Ermeni Kilisesi’nde tören düzenlenecek. Özatay törenin ardından Bağlarbaşı Surp Haç Mezarlığı’nda toprağa verilecek.

Kibrit kutusuyla TBMM’yi çekti

Garbis Özatay, foto muhabirliği kariyerinde sıra dışı deneyimlerden birini de 1971’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yaşadı. Bir oylamayı görüntülemek için Meclis’e gittiğinde, güvenlik nedeniyle fotoğraf makinesi içeri alınmadı. Ancak yaratıcı bir çözüm bulan Özatay o günü şöyle anlatmıştı: “1971’de TBMM’de bir oylamaya makineyle alınmadım. Ben de kibrit kutusunu fotoğraf makinesine çevirdim. Merkezini buluyorsun, bir tane kalın ataç sokup çıkarıyorsun. Tamam, bu fotoğraf makinesi oldu. Buraya kırmızı bir seloteypi yapıştırıyorsun. Çekmecesini açıp buraya filmi kesiyorsun. Ve fotoğrafı çektim. Kabul edenler el kaldırıyordu, o anı çektim.”

Kardak krizinin simge fotoğrafıydı

Garbis Özatay’ın Milliyet Gazetesi’nde çalışırken en unutulmaz görevlerinden biri, 1996’daki Kardak krizinde kayalığa bayrak diken SAS komandolarının fotoğrafını çekmesiydi. O dönem Türkiye ile Yunanistan arasında büyük gerilime neden olan Kardak kayalıklarına ulaşmak için sürat botu kiralayan Özatay, yaşadıklarını şöyle anlatmıştı: “Kardak krizinde sürat botu kiraladım. Sabah erkenden çıktık yola. Yağmur yağıyordu. Makinem ıslanmasın diye otelden aldığım poşeti sardım, sadece objektifin ön tarafı açıktı. Ana gemiden anons ettiler, ‘Durun’ diye… Biz durmadık, devam ettik. Kayalıklara çıktığımızda bir asker yukarı doğru tırmanıyordu. Ona baktım, Atatürk’ün Kocatepe’ye çıkarken çekilmiş bir fotoğrafı var ya işte o silüete benzettim. Öyle bir görüntü yakaladım.”

Milliyet’in Garbis abisi

Garbis Özatay, 1975’te çalıştığı Hayat mecmuasından Abdi İpekçi’nin isteğiyle Milliyet Gazetesi’ne geçti. Daha sonra Güneş Gazetesi’nde fotoğraf editörü olarak çalıştı. 1990’da Cumhuriyet, 1994’te yeniden Milliyet’te görev aldı. Milliyet’te “Gidilmemiş ve Bilinmeyen Yerleriyle Türkiye” adlı proje üzerinde çalıştı. 1995’te “İstanbul’un Yanı Başı Cennet”, 1996’da “Tarih Doğa İç İçe, İç Anadolu Bölgesi”, 1997-1998 yılları arasında “Tarih Doğa İç İçe Karadeniz ve Ege Bölgesi”, 2000 yılında da “Adım Adım GAP” çalışmasıyla projesini tamamladı. Kardak fotoğrafıyla 1997’de Sedat Simavi Fotoğraf Ödülü’nü aldı. Milliyet Gazetesi’nden 19 yıllık çalışması sonrası ayrıldı. 2023-2025 yılları arasında TGC Yönetim Kurulu’nda görev yaptı. Özatay, 2019 Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü ve Sürekli Basın Kartı sahibiydi; evli ve bir çocuk babasıydı.

TGC: Unutmayacağız

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Özatay’ın vefatının ardından yayımladığı mesajda, “Gazetecilik mesleğine uzun yıllar başarıyla hizmet eden önceki yönetim kurulu üyelerimizden Garbis Özatay’ı kaybetmenin üzüntüsü içindeyiz. Onu hiç unutmayacağız. Meslektaşımızın ailesine ve basın topluluğumuza başsağlığı diliyoruz” ifadelerine yer verdi.